Project R-9972

Microdosimetrie met behulp van diamant detectoren: sleutelrol in het bepalen van de radiobiologische effectiviteit? (Onderzoek)

Dit onderzoeksproject situeert zich binnen de context van de radiotherapie, waarbij gebruik wordt gemaakt van ioniserende straling om tumoren te vernietigen. Er wordt meer bepaald gefocust op hadrontherapie. Hierbij bestaat de bestralingsbundel uit protonen of zware ionen. Op dit moment zijn er vijf nieuwe hadrontherapiecentra gepland of in aanbouw in België en Nederland. De medische stralingsfysici beschikken vandaag al over een grote verscheidenheid aan meetapparatuur om zeer nauwkeurig de hoeveelheid straling toegediend aan de patiënt te meten. De stralingsdosis wordt hierbij uitgedruikt in Gray (Gy). In dit project willen we de focus verschuiven van die dosis naar een ander aspect van ioniserende straling: de stralingskwaliteit. De parameter stralingskwaliteit betreft de raming van de schade veroorzaakt door straling bij het doorkruisen van levende weefsels. Het is al jaren aangetoond dat verschillende types straling (verschillende energieën en/of verschillende deeltjes) in dat opzicht niet gelijk zijn: een dosis van 1Gy neutronen veroorzaakt bijvoorbeeld evenveel schade in levende weefsels als een dosis van 20Gy fotonen met een energie van 6MV. Deze stralingskwaliteit is echter niet eenvoudigweg meetbaar in klinische omstandigheden. Experimenten kunnen bijvoorbeeld worden uitgevoerd met behulp van celculturen of levende dieren om de radiobiologische effectiviteit (RBE) te evalueren, maar de uitgebreide hoeveelheid materialen vereist voor deze metingen, maken frequent gebruik in een (druk) ziekenhuis onmogelijk. In dit project willen we daarom een methode ontwikkelen gebaseerd op het gebruik van een fysieke dosismeter, een microdosimeter, die kan worden ingezet voor routinematig gebruik in een klinische omgeving. Hierbij wordt het resultaat van de fysieke metingen gerelatereerd aan de relative biologische effectiviteit (RBE) voor een specifiek biologisch eindpunt. Op deze manier kan met het gebruik van deze microdosimeter de stralingskwaliteit in klinische omstandigheden bepaald worden.

01 november 2019 - 31 oktober 2023