Project R-11548

Ontwerpen met/voor vertrouwen; Ontwerpend onderzoek naar platformen gebaseerd op collectief leren over hoe ruimte zorgzaam delen (werktitel) (Onderzoek)

De publieke ruimte - de straat - is ruimte die we delen. In de loop van de vorige eeuw heeft het zich uitbreidende mobiliteitssysteem, meer bepaald de dominantie van de auto, deze ruimte geleidelijk aan letterlijk verdeeld. Maar ook figuurlijk draagt de toenemende drukte van wegen bij aan onzekerheid en onenigheid over hoe met deze complexe problematiek van steeds meer drukke wegen om te gaan: hun economische en functionele noodzaak wordt afgewogen ten opzichte van hun nadelen voor sociale cohesie en ecologisch evenwicht (Illich, 1974; Gehl, 2010; Verkade, 2020). Binnen de context van het complex project Noord-Zuid Limburg (Studio NZL, 2019), dat focust op een zeer drukke en belangrijke regionale verbinding, stellen we het huidige mobiliteitssysteem als iets dat al jaren de gemeenschap en de politiek "verdeelt" in vraag door ze als gedeelde ruimte te herontdekken. We ontwikkelen een "platform-methodiek" die optimaal aandacht kan geven aan wat ons verbindt. In deze context besluiten we om niet van het "verdelen" te vertrekken, maar we onderzoeken het "delen" als opstap voor een duurzame mobiliteitstransitie. We stellen het huidige mobiliteitssysteem als iets dat "verdeelt" in vraag door samen te leren over (hoe we denken over en willen vormgeven aan) mobiliteit. Door samen te onderzoeken naar wat ons verbindt, "wat we delen" (Huybrechts, Palmieri en Devisch, 2018), bouwen we voort op een traditie in participatief ontwerpend onderzoek, dat zich buigt over "commons" (Berlant, 2016; Gil and Baldwin, 2014; Marttila, Botero, & Saad-Sulonen, 2014; Seravalli, 2014; Teli, 2019) en "deeleconomieën" (Avram, Choi, De Paoli, Light, Lyle, & Teli, 2017). Vandaag is een participatief proces dikwijls een "afstemmings- en kennisuitwisselingsmoment". De vraag is of zo'n proces vandaag niet meer moet doen of kan doen? Op methodisch niveau stellen we dat, in een toenemende onzekere wereld, een ruimtelijk proces een huis moet bieden – een "Platform" – waar hechtere, meer zorgende banden kunnen gesmeed worden tussen mensen om zo sterkere en lerende gemeenschappen te creëren met vertrouwen in elkaar en voor de toekomst. Op thematisch niveau stellen we dat als we mobiliteit benaderen als een thema dat we delen, het een nieuwe dimensie van samenleven opent. In het algemeen kunnen we. concluderen dat deze platform-methodiek zowel methodisch als thematisch houvast biedt via het samen aanleren van toekomstgerichte vaardigheden in het vormgeven van de ruimte in toenemende onzekere omstandigheden.

01 januari 2019 - 31 augustus 2023