Live Projects academiejaar 2022 - 2023: overzicht

In dit Live project onderzoeken we hoe we een leegstaande pastorij kunnen omvormen tot een Living Lab voor duurzame transitie en kernversterking van Helchteren, door het samen denken en bouwen met de gemeenschap en verschillende partners.

Het Living Lab dat via dit live project tot stand komt beoogt om met en voor de gemeenschap, de school Don Bosco, de gemeente Helchteren en het Noord-Zuid team de ruimte te verkennen. Dit doen we door de mogelijkheden van duurzame materialen, mobiliteit, weginrichting, open en productieve ruimte te verkennen en door te bouwen.

Een totaalverbouwing kan je op twee weken niet doen, maar je kan wel mensen meenemen aan het samenwerken aan de plek en hier een daar een kleine ingreep realiseren die het samen denken rond de rol van duurzame transitie en kernversterking in beweging brengt.

Dorp op punt is een traject over de versterking van dorpspunten. Het dorpspunt is een reactie op het verdwijnen van voorzieningen uit de Vlaamse dorpen. Een dorpspunt clustert kleinschalige voorzieningen, diensten en een ontmoetingsplaats – met andere woorden gaat het over de combinatie van bijvoorbeeld een postpunt, eventueel een loketfunctie, een hub voor een lokale markt, een mobipunt, een buurtcafé…

Dorp op punt is eveneens een strategische verkenning van alternatieve invullingen van wat een dorpspunt kan zijn. Het traject wil een breder publiek in aanraking brengen met het idee en zoekt methodieken en partnerships daartoe. Het Live Project zal zowel nieuwe inzichten genereren als nieuwe mensen aanspreken.

Sint Mauritius is een basisschool gelegen op de stadskloostersite te Bilzen centrum. De onderbouw (lj 1, 2 en 3) huist in het oude kloostergebouw en worstelt met de inrichting van haar buitenruimte. Concreet bestaat dit laatste uit een verharde speelplaats omgeven door hoge muren van het kloostergebouw, waar weinig licht binnenkomt. Verder is er nog de groene kloostertuin waar net in geïnvesteerd werd met een klein amfitheater en een leesgebouwtje. Hier ligt echter nog veel potentieel dat onontgonnen is!

Echter, een interactieve bevraging met de leerlingen en leerkrachten bracht in kaart wat de spelprofielen van de leerlingen zijn en de pedagogisch-educatieve noden van de leerkrachten.
Beiden dienen nu op de kloostertuin geprojecteerd te worden.

De school ligt eveneens aan een steeg (Kloosterwal) waar ook de speelplaats van de kleuterschool huist en waar de scholieren van de hogere graad in het middelbaar vertoeven. Verder is de steeg een fijne ader in het wandelnetwerk doorheen de stad. De historische genius loci van de plek is eveneens aanwezig.

Ook hier dient gezocht hoe de school het karakter van de kloostertuin positief kan inzetten in de belevingsgerichte noden van de gebruikers.

De Tuimelaar is gelegen binnen het masterplan “Hollands Veld” en speelt met het idee een open-plan, open school te worden. Ze hebben hiervoor al de eerst stappen gezet. Zo maken de Scouts momenteel gebruik van de site, en wordt ook de turnzaal gedeeld met een lokale turnkring en Pilatesvereniging. Ook ‘de voetbal’ is uitgenodigd om op te site te sporten in de zomer. Ze worstelen echter een beetje met de grenzen van het openstellen, en zijn erg zoekende hoever ze hierin willen en kunnen gaan.

Verder heeft De Tuimelaar voor uitdaging gezorgd op het speelplein via een klim- en evenwichtsparcours, en hebben ze de noden van leerlingen bevraagd, net als de emoties van leerlingen met betrekking tot de speelplaats. Echter, de vertaling van deze ideeën, om de speelplaats nog meer belevingsgericht en vanuit het welbevinden in te richten, ontbreekt. Verder draagt de school het ecologisch principe hoog in het vaandel, en willen ze hun ideeën en vragen hieronder uitrollen.

Dit jaar bestaat CCHA, cultuurcentrum Hasselt, een halve eeuw! 50 jaar CCHA wordt 5 maanden lang, van augustus tot december, groots gevierd met muziek, woord, dans, architectuur en circus. Voor één van de projecten slaan faculteit Architectuur en Kunst van UHasselt, Trage Wegen vzw, Stad Hasselt en CCHA de handen in elkaar: een Live Project.

In dit Live Project, dat plaatsvindt van 19.09 tot en met 30.09, ligt de focus op de publieke, groene ruimtes en de trage wegen die CCHA omgeven (het stadspark, de parking, het Katarinaplein).

Masterstudenten architectuur en interieurarchitectuur verkennen samen met bewoners en organisaties deze omgeving, via wandelingen, interviews, schetsen, mappings en pitches. Hun verkenningen resulteren in één of meer ruimtelijke interventies waarmee ze specifieke verbindingen tussen het cultuurcentrum en haar omgeving onderzoeken. Bestaande en toekomstige trage (fiets- en wandel-) wegen en de vele groene plekken vormen de onderlegger om “het” stadspark te her-denken als een “park van vele parken”.

De woonwijk Hoefkamp in Dilsen-Stokkem Hoefkamp werd gestaag perceel na perceel verkaveld. Spoedig starten de werken om de laatste open plek te bebouwen. Dit ‘verkoteren’ van de wijk leidde tot een labyrintisch stratenpatroon en een wijk met rommelige achterkanten, met de rug naar het omliggende agrarische landschap. Met de tijd verdwenen ook de grote laanbomen en raakten vele voortuinen verkiezeld. Hoefkamp is een wijk waar verschillende generaties samen. Ontmoeten en spelen gebeurt voornamelijk op straat of op de oprit.

In deze context werkt UHasselt aan een strategische visie om een geïntegreerde klimaattransitie in gang te zetten met acties op korte, middellange en lange termijn. Daarbij grijpen we terug naar de etymologische oorsprong van de naam Hoefkamp nl. ‘een kamp als een open ruimte of veld in het landschap’ en zoeken we naar manieren om het landschap weer in de wijk te brengen om ruimte te maken voor natuur, water, spel en ontmoeting.

De wijk Kolmen is een rustige en groene maar tegelijkertijd ook een geïsoleerde woonwijk tussen het centrum van Beringen en de vallei van de Helderbeek.

De bouwmeesterscan opgemaakt door Buur, ziet Kolmen als een belangrijke groene (en trage) verbinding vanuit het centrum en het station naar de beekvallei. In het centrum werd de laatste jaren heel wat verdicht maar er is nog amper groen aanwezig. De nabijheid van de beekvallei is niet voelbaar en zichtbaar in het straatbeeld.

UHasselt Faculteit Architectuur en Kunst ondersteunt de sociale huisvestingsmaatschappij in het uitstippelen van een geïntegreerde klimaattransitie in de wijk. We kijken hierbij zowel naar verduurzaming van het sociale huurpatrimonium als het private patrimonium, de publieke ruimte en het beheer ervan. SAAMO heeft een traject lopen in de wijk rond zorgzaamheid. Er wonen vele eenoudergezinnen en alleenwonenden. Bewoners ervaren Kolmen als een aangename buurt maar klagen over de gebrekkige fietsinfrastructuur en inrichting van de pleintjes en parkjes.