Professionele chauffeurs in het goederenvervoer (zowel korte afstandchauffeurs, lange afstandchauffeurs als  pakjesbezorgers) ervaren vaak moeilijke, uitputtende en stresserende werkomstandigheden, omwille van verschillende redenen: onregelmatige slaappatronen, onzekerheid in het verkeer (bv. vertragingen, een gebrek aan parkeerplaatsen), vaak wisselende roosters, drukke planningen, veel tijd weg van huis, enz. Deze werkomstandigheden kunnen leiden tot belangrijke gezondheidsproblemen (zoals vermoeidheid, chronische stress, depressie) met een belangrijke impact op de verkeersveiligheid.

Volgens de International Road Transport Union wordt Europa momenteel geconfronteerd met het meest acute chauffeurstekort in decennia. Tegelijkertijd wordt de komende decennia een aanzienlijke groei van het vrachtvolume over de weg verwacht, en een structurele groei van de koeriers- en pakketdiensten.

Het chauffeurstekort brengt de verdere groei van de wegtransportsector, en het vermogen van de sector om oplossingen te bieden voor de verwachte volumegroei in gevaar.

Technologie zal een belangrijke rol spelen bij het veiliger en efficiënter maken van het wegvervoer. De algemene doelstelling van MILESTONE (Mobile and technological solutions for occupational drivers) is dan ook het ontwikkelen en uittesten van technologische interventies om de moeilijke werkomstandigheden, stress en negatieve gezondheidseffecten van professionele chauffeurs te verminderen.

De onderzoeksactiviteiten zijn gebundeld in 3 clusters. De activiteiten van de verschillende clusters vinden niet noodzakelijk in chronologische (A-B-C) volgorde plaats.

In cluster A van het onderzoek brengen we objectief in kaart wat de relatie is tussen slaapkwaliteit, slaperigheid, stress en thermisch comfort (nl. aanvoelen van de omgeving als koud, neutraal of warm), en het rijgedrag. Dit hebben we onderzocht door het monitoren van rijgedrag via enkele korte trips in de rijsimulator en binnenkort doen we dat ook tijdens ritten op de weg. Tijdens deze ritten meten we ook de mentale en fysiologische toestand (nl. veranderingen in het lichaam zoals een snellere hartslag of snellere ademhaling) via een wearable, oftewel een slim, compact elektronisch apparaat dat wordt gedragen aan de pols.

In cluster B werd reeds een technologische interventie ontwikkeld, in co-creatie (gezamenlijk) met professionele bestuurders. Na workshops met chauffeurs werd de interventie ontwikkeld en deze binnenkort zal getest worden door een kleine groep chauffeurs o.b.v. bruikbaarheid en technische aspecten.

In cluster C van het onderzoek gaan we na wat de impact is van deze interventie, bestaande uit het krijgen van real-time triggers (bv. signaal of trilling op de smartphone) op momenten dat chauffeurs acute stress ervaren, gepersonaliseerde feedback om het chronische stressniveaus te verminderen, oefentherapie met hoge intensiteit trainingsoefeningen, of een combinatie van bovenstaande.

Alle chauffeurs die zich aanmelden voor deelname aan het onderzoek zullen deelnemen aan activiteit 1 (360° screening d.m.v. vragenlijsten), activiteit 3 (ritmonitoring) en activiteit 7 (interventie). Deelname aan de andere activiteiten gebeurt op vrijwillige basis. De activiteiten die het gebruik van uw smartphone vragen, zijn enkel mogelijk met Android toestellen (geen iOS).

Activiteit 1: 360° screening
Aantal gezochte deelnemers: 160 

Via enkele vragenlijsten willen we meer inzicht krijgen in uw persoonlijke kenmerken (bv. leeftijd, gezinssituatie, opleidingsniveau), uw algemene gezondheid en uw werk gerelateerde kenmerken (bv. type vervoer en voertuig, aantal jaar chauffeur, enz.)

• Duur: 1u tot 2u
• Locatie: thuis of op testlocatie, online of op papier (volgens uw eigen voorkeur)

Activiteit 2: Labo-onderzoek (reeds afgelopen)
Aantal gezochte deelnemers: 60 – Vergoeding: €250 (+ medisch rapport ter waarde van €280)

Drie verschillende labotesten worden uitgevoerd:

1. Testen van slaperigheid, stress en thermisch comfort (= aanvoelen van omgeving als koud, neutraal of warm) via enkele experimenten.

• Duur: 1u-2u
• Locatie: M3-BIORES, KUL, Kasteelpark Arenberg 30, 3001 Leuven

2. Slaaponderzoek

• Duur: 1 nacht (opname vanaf 13u/16u30 – registratie slaap 22u-6u – vertrek om 8u)
• Locatie: Slaapcentrum, UZA, Drie Eikenstraat 655, 2650 Edegem

3. Rijsimulatoronderzoek

• Duur: 1u30
• Locatie: IMOB-UHasselt, Maastrichterstraat 100, 3500 Hasselt

Activiteit 3: Ritmonitoring (gaat binnenkort van start!)
Aantal gezochte deelnemers: 160 – Vergoeding: €75

U wordt gemonitord tijdens uw reguliere ritten op de weg. We vragen u om tijdens uw deelname 24/7 een wearable (= slim, compact elektronisch apparaat dat wij voorzien voor de duur van het onderzoek en dat wordt gedragen aan de pols) te dragen om slaap en stress in kaart te brengen en we vragen u om een app te installeren op uw smartphone, waar u verder niets mee hoeft te doen.

• Duur: 1 maand
• Locatie: tijdens uw reguliere ritten

Activiteit 4: Focusgroep (reeds afgelopen)
Aantal gezochte deelnemers: 20 – Vergoeding: €25

We organiseren 3 focusgroepen (1 voor chauffeurs van lange afstandsritten, 1 voor chauffeurs van korte afstandsritten en 1 voor pakjesbezorgers) met per focusgroep telkens 7 à 8 deelnemers. Tijdens de groepsgesprekken gaan we dieper in op verschillende factoren die stress veroorzaken. Inschrijvers voor deze activiteit nemen aan 1 gesprek deel.

• Duur focusgroepgesprek: 1u30 – 2u
• Locatie: wordt bepaald in overleg met deelnemers of online

Activiteit 5: Workshop (reeds afgelopen)
Aantal gezochte deelnemers: 20 – Vergoeding: €25

We organiseren 3 workshops (1 voor chauffeurs van lange afstandsritten, 1 voor chauffeurs van korte afstandsritten en 1 voor pakjesbezorgers) met per workshop telkens 7 à 8 deelnemers. Tijdens de workshops bespreken we de noden en wensen over de functies, lay-out en formats die de technologische interventies idealiter moeten hebben. Inschrijvers voor deze activiteit nemen aan 1 workshop deel.

• Duur workshop: 1u30 – 2u
• Locatie: wordt bepaald in overleg met deelnemers of online

Activiteit 6: Piloottest technologische interventie
Aantal gezochte deelnemers: 20 – Vergoeding: €50

De technologische interventie die besproken is in de workshop wordt ontwikkeld en getest op de weg. U ontvangt hiervoor een wearable die u rond de pols kan dragen en u kan ook de app installeren. U mag beide gedurende 1 week testen tijdens uw reguliere ritten. Uw feedback wordt verzameld en gebruikt om de technologie te perfectioneren.

• Duur: 1 week tijdens ritten op de weg
• Locatie: Testen tijdens reguliere ritten op de weg

Activiteit 7: Testen van de interventie en opvolging
Aantal gezochte deelnemers: 160 – Vergoeding: €100

Gedurende 4,5 maanden worden de verschillende onderdelen van de technologische interventie uitvoerig getest tijdens uw reguliere ritten. Dit gebeurt o.b.v. een wearable (= smartwatch die wij voorzien voor de duur van het onderzoek) om slaap en stress in kaart te brengen en o.b.v. een app die u installeert op uw smartphone. Op verschillende momenten tijdens deze periode meten we automatisch uw mentale belasting. Dit doen we a.d.h.v. een app op uw smartphone en de wearable. De impact van de technologische interventie op enkele andere gezondheidsparameters gaan we na via korte vragenlijsten over uw algemene gezondheid (gelijkaardig aan de vragenlijst bij de 360° screening). Ten slotte polsen we naar uw gebruikerservaring via een korte enquête aan het einde van de periode.

• Duur: 4,5 maanden
• Locatie: voornamelijk tijdens uw reguliere ritten – de vragenlijsten kunnen online of op papier ingevuld worden (bij uw thuis).

Activiteit 8: Interview
Aantal gezochte deelnemers: 20 – Vergoeding: €25

Tijdens de 4,5 maanden dat er rondgereden wordt met de technologie, nemen we van een 20-tal bestuurders korte interviews af om dieper te kunnen ingaan op de ervaringen die opgedaan worden.

• Duur: 30 minuten
• Locatie: telefonisch, online of op een afgesproken locatie (al naargelang de voorkeur van de bestuurder)