Cohesiebeleid

Cohesiebeleid

Het cohesiebeleid is de strategie van de Europese Unie om te zorgen voor een harmonische ontwikkeling van de Europese Unie in haar geheel. Het is erop gericht om grote economische, sociale en territoriale ongelijkheden tussen de Europese regio’s te verkleinen.

In 2021-2027 definieert het cohesiebeleid 5 beleidsdoelstellingen:

  1. Een competitiever en slimmer Europa
  2. Een groener Europa
  3. (Better connected Europe)
  4. Een socialer Europa
  5. Een Europa dichter bij de burger

Zo draagt het cohesiebeleid bij tot de realisatie van de ‘European Green Deal’ en de EU’s ‘digital agenda’.

Om deze doelstellingen te bereiken, krijgen de lidstaten ondersteuning via de Europese Structuur- en Investeringsfondsen: Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Cohesiefonds (CF).

Elke Europese regio heeft recht op steun vanuit het EFRO en het ESF. Alleen minder ontwikkelde regio’s krijgen ondersteuning vanuit het CF. België, als meer ontwikkelde regio, kan dus rekenen op steun vanuit het EFRO en het ESF.

Vanuit het EFRO worden het EFRO-programma en de Interregprogramma’s gefinancierd. Vanuit het ESF wordt het ESF-programma gefinancierd.

Doelstelling

Programma

1. Een competitiever en slimmer Europa

EFRO/Interreg

2. Een groener Europa

EFRO/Interreg

3. Een beter verbonden Europa

4. Een socialer Europa

ESF/EFRO

5. Een Europa dichter bij de burger

EFRO

6. Een beter op samenwerking gebaseerd bestuur (additionele beleidsprioriteit Interreg)

Interreg

7. Een veiliger, zekerder Europa (additionele beleidsprioriteit Interreg)

Interreg

EFRO-programma

Wat?
Het EFRO-programma is één van de programma’s die gefinancierd wordt vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en beoogt het versterken van de duurzame groei en concurrentiekracht van Vlaanderen, terwijl het tegelijkertijd de transitie naar een koolstofarme, circulaire en energie-efficiënte economie versnelt.

De programmastrategie situeert zich rond de beleidsdoelstellingen mbt een Slimmer en Groener Europa. Als gevolg van COVID-19 komt het programma ook in het teken te staan van economische relance en herstel, met bijzondere aandacht voor digitalisering en duurzame stedelijke ontwikkeling (in lijn met de prioriteiten uitgewerkt in het Vlaamse Post-COVID relanceplan).

De erkenning van de provincie Limburg als transitieregio heeft tot gevolg dat er een apart budget voor Limburg voorzien wordt binnen het programma.

Het ontwerp van programma EFRO 2021-2027 werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering en werd ter goedkeuring ingediend worden bij de Europese Commissie. Specifieke doelstellingen opgenomen in het programma 2021-2027:

  • Het ontwikkelen en versterken van de onderzoeks- en innovatiecapaciteit en het invoeren van geavanceerde technologieën
  • De voordelen benutten van digitalisering voor burgers, bedrijven, onderzoeksorganisatie sen overheden
  • Het ontwikkelen van vaardigheden voor slimme specialisatie, industriële transitie en ondernemerschap
  • Het bevorderen van energie-efficiëntie en het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen
  • Het bevorderen van hernieuwbare energie overeenkomstig Richtlijn (EU) 2018/2001 met inbegrip van de daarin vastgelegde duurzaamheidscriteria
  • Het bevorderen van klimaatadaptatie en rampenrisicopreventie en weerbaarheid rekening houdend met op ecosystemen gebaseerde benaderingen
  • Het bevorderen van duurzame multimodale stedelijke mobiliteit als onderdeel van de overgang naar een koolstofneutrale economie

Eerste oproepen worden verwacht midden 2022 en kunnen geraadpleegd worden via de website van het Agentschap Innoveren en Ondernemen.

Meer informatie?
Contactpersoon UHasselt: Ellen van Cutsem
EFRO-contactpersoon Provincie Limburg: Frank Sioen (frank.sioen@limburg.be)
Alle actuele oproepen kunnen ook gevonden worden op de UHasselt oproepenpagina.

Interregprogramma

Europese territoriale samenwerking is één van de doelstellingen van het cohesiebeleid. Interreg is een programma gesteund vanuit het Europees Fonds voor Europese Ontwikkeling (EFRO) dat erop gericht is deze Europese territoriale samenwerking te stimuleren en te bevorderen. Interreg V is de vijfde fase van het programma en loopt van 2021 tot 2027

Het Interregprogramma ondersteunt samenwerking op drie gebieden:

  • Interreg V-A: Grensoverschrijdende samenwerking
  • Interreg V-B: Transnationale samenwerking
  • Interreg V-C: Interregionale samenwerking

Interreg V-A is het voornaamste luik voor het indienen van projectvoorstellen. Binnen dit luik behoort Universiteit Hasselt tot drie Interreg- regio’s: Grensregio Vlaanderen - Nederland, Euregio Maas – Rijn en de Noordzee regio.

Binnen Interreg V-B behoort de Universiteit Hasselt tot de regio Noordwest Europa.

Grensregio Vlaanderen-Nederland

Wat?
De Grensregio Vlaanderen-Nederland omvat aan Vlaamse zijde de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant (enkel het arrondissement Leuven) en West-Vlaanderen (met uitzondering van de arrondissementen Veurne en Ieper).  Aan Nederlandse zijde wordt het gebied gevormd door de provincies Limburg, Noord-Brabant en Zeeland.

Voor de nieuwe programmaperiode 2021-2027 heeft deze regio 4 thema’s uitgekozen met verder gespecificeerde doelstellingen:

Thema'sDoelstellingen
(A) Slimmer Europa
  • A1: Versterken onderzoeks- en innovatiecapaciteit
  • A2: Ontwikkelen van vaardigheden in nieuwe en transitie-sectoren
(B) Groener Europa
  • B1: Bevorderen energie-efficiënte en verminder uitstoot broeikasgassen
  • B2: bevorderen van hernieuwbare energiebronnen
  • B3: slimme energiesystemen, netwerken, opslag
  • B4: bevorderen klimaatadaptatie & risicopreventie
  • B5: circulaire en hulpbronefficiënte economie
  • B6: bevorderen biodiversiteit, verminderen luchtverontreiniging
(C) Socialer Europa
  • C1: afstemming vraag en aanbod arbeidsmarkt
  • C2: onderwijs, opleiding en een leven lang leren
  • C3: Duurzaam toerisme
(D) Europa zonder grenzen
  • D1: samenwerking om oplossing te vinden voor grensobstakels

Meer informatie?
Contact UHasselt: research@uhasselt.be 
Website van Grensregio van Vlaanderen-Nederland
Alle actuele oproepen kunnen ook gevonden worden op de UHasselt oproepenpagina.

Euregio Maas-Rijn

Wat?
Het programmagebied van Euregio Maas-Rijn is ongewijzigd gebleven t.o.v. het vorige programma. Partners moeten in één van de onderstaande gebieden gevestigd zijn om in aanmerking te komen voor deelname aan een Interreg EMR-project. Projecten moeten bestaan uit een partnerschap dat de nationale landsgrenzen overschrijdt.

Het programmagebied bestaat uit volgende regio's:

LandRegio
België

- Provincie Limburg
- Provincie Luik (waarvan arrondissement Huy-Waremme enkel voor de assen sociale inclusie en territoriale ontwikkeling)
- Duitstalige Gemeenschap
- Arrondissement Leuven (enkel voor de as innovatie)

Nederland

- Regio's Zuid- en Midden-Limburg
- Regio Zuidoost-Noord-Brabant (enkel voor de as innovatie)

Duitsland- Kreis Aachen
- Kreis Düren
- Kreis Euskirchen
- Kreis Heinsberg
- Eifelkreis Bitburg-Prüm
- Kreis Vulkaneifel


Het Samenwerkingsprogramma bestaat uit de volgende vier prioritaire assen:

  • As 1: Innovatie: technologische innovatie, tech transfer, synergie bedrijfsleven en kennisinstellingen
  • As 2: Economie: versterken van het concurrentievermogen bij kmo's (generiek): o.a. ondersteunen starters, implementeren nieuwe business modellen met het oog op exporteren, intrapreneurship en extrapreneurship, ook innovatie van processen en toepassingen die gericht zijn op een efficiëntere omgang met hulpbronnen in het kmo-wezen.
  • As 3: Sociale inclusie en opleiding: armoedebestrijding, samenlevingsopbouw, grensoverschrijdende opleidings- en coachingstrajecten, wegwerken mismatch arbeidsmarkt en opleidingen.
  • As 4: Territoriale ontwikkeling: wegnemen van fysieke en juridische grensbarrières: thema's toerisme, cultuur, veiligheid, mobiliteit, gezondheidszorg, grensinformatievoorziening voor grensarbeiders.

Financiering?
Projecten kunnen voor max. 50% gefinancierd worden.
Het programma kent een budget van 96 miljoen euro.

Projectschetsen kunnen ingediend worden via JEMS. Indien u overweegt een aanvraag in te dienen, is het aangewezen zo snel mogelijk het overleg met de Directie Onderzoek, Bibliotheek en Internationalisering op te starten. Aangezien Interreg EMR-projecten slechts gedeeltelijk gefinancierd zijn, is het belangrijk dat reeds bij de uitwerking van een projectschets nagedacht wordt hoe de eigen inbreng bij goedkeuring van het project gerealiseerd zal worden en dat dit ook afgestemd wordt met de Directie Onderzoek, Bibliotheek en Internationalisering.

Meer informatie?

Contact UHasselt: research@uhasselt.be
Contactpersoon Provincie Limburg Interreg Euregio Maas-Rijn: Frederik Loy (frederik.loy@limburg.be- 011 23 74 16)
Website Interreg Euregio Maas-Rijn
Alle actuele oproepen kunnen ook gevonden worden op de UHasselt oproepenpagina.

Interreg Noordzeeregio

Nieuw in het programma 2021-2027 is dat volledig Vlaanderen deel uitmaakt van het programmagebied, wat maakt dat organisaties in de provincie Limburg ook aanspraak maken op middelen. Het Verenigd Koninkrijk maakt daarentegen geen deel meer uit van het programma.

Prioriteiten

Strategische doelstellingen (SD)

(1) Robuuste en slimme economieën

  • SD1: Ontwikkelen en verbeteren van onderzoeks- en innovatiecapaciteiten en de opname van geavanceerde technologieën
  • SD 2: Het ontwikkelen van skills voor slimme specialisatie, industriële transitie en ondernemerschap

(2) Een groene transitie

  • SD 1: Het promoten van energie-efficiëntie en het reduceren van de uitstof van broeikasgassen
  • SD 2: Het promoten van hernieuwbare energie
  • SD 3: Het ontwikkelen van slimme energiesystemen, netten en opslag
  • SD 4: Het promoten van de transitie naar een circulaire en grondstof-efficiënte economie
  • SD 5: Het promoten van duurzame multimodale stedelijke mobiliteit als onderdeel van de transitie naar een koolstofloze economie

(3) Een klimaatbestendige Noordzee regio

  • SD 1: Bescherming van kusten, estuaria, rivieren,… verbeterd watermanagement, blauwgroene infrastructuur, ecosysteemdiensten (carbon storage),…
  • SD 2: Oplossingen voor mariene invasieve soorten, marien afval,…, nieuwe technologieën voor monitoring en management & uitrollen van succesvolle oplossingen, ontwikkeling en verbetering van groene infrastructuur,…

(4) Beter bestuur

  • SD1: Acties om beter bestuur te ondersteunen. Ontwikkelen van actieplannen en strategieën (transnationaal), transnationale coördinatie van marien en maritiem bestuur, betrekken van burgers.

Spotlight thema's

(transversale thema’s die binnen de prioriteiten aan bod kunnen komen)

  • Digitalisering
  • Rurale-stedelijke verbindingen
  • Krachten en uitdagingen in het Noordzee bassin

Meer informatie?
Contact UHasselt: research@uhasselt.be
Website Interreg Noordzeeregio
Alle actuele oproepen kunnen ook gevonden worden op de UHasselt oproepenpagina.

Interreg Noordwest Europa

Wat?
Het programmagebied Noordwest Europa omvat: Ierland, België, Luxemburg, delen van Frankrijk, Duitsland, en Nederland. Het gebied werd in programma 2021-2027 gevoelig uitgebreid met extra regio’s in Nederland en Duitsland. Het Verenigd Koninkrijk neemt niet meer deel aan dit programma.

In de nieuwe programmaperiode zal het NWE-programma zich focussen op 3 prioriteiten, uitgesplitst in 5 specifieke doelstellingen:

Thematische prioriteitSpecifieke doelstellingen
(1) Klimaat en Milieu
  • Klimaatadaptatie en risicobeheersing (vb. duurzaam waterbeheer)
  • Natuurbescherming, biodiversiteit, groenblauwe infrastructuur
(2) Energietransitie
  • Energie-efficiëntie en verminderen uitstoot broeikassen
  • Bevorderen van hernieuwbare energie
(3) Circulaire economie
  • Bevorderen van de transitie naar een circulaire en grondstof-efficiënte economie
(4) Innovatie en veerkracht
  • Ontwikkelen en verbeteren van onderzoeks- en innovatiecapaciteiten en de opname van geavanceerde technologieën
(5) Inclusieve maatschappij
  • Verbeteren van de effectiviteit en inclusiviteit van arbeidsmarkten en toegang tot waardevolle banen door het ontwikkelen van sociale infrastructuur en het promoten van een sociale economie


Meer informatie?
Contact UHasselt: research@uhasselt.be
Website Interreg Noordwest Europa
Alle actuele oproepen kunnen ook gevonden worden op de UHasselt oproepenpagina.

ESF-programma

Wat?
Het Europees Sociaal Fonds (ESF) is één van de Europese Structuur- en Investeringsfondsen (ESIF).  Het is het belangrijkste Europese instrument om werkgelegenheid te ondersteunen, mensen aan beter werk te helpen en te zorgen voor eerlijkere arbeidskansen voor alle EU-burgers.
In Vlaanderen is het ESF-Agentschap  verantwoordelijk voor de uitvoering en het beheer van het ESF-programma in Vlaanderen.

Voor wie?
In principe kan elke organisatie met rechtspersoonlijkheid een project indienen bij het ESF-Agentschap.  Het is echter aan te raden steeds de oproepfiche door te nemen van de oproep waarvoor u een project wenst in te dienen. Per oproep kunnen er restricties opgelegd worden.

Deadline?
Projectaanvragen kunnen enkel ingediend worden binnen een openstaande oproep. Het ESF-agentschap lanceert oproepen op basis van ontwikkelingen op de Vlaamse arbeidsmarkt. Elke oproep valt onder de prioriteiten van het ESF-programma. Een overzicht van de openstaande oproepen vind je op de site van het ESF.

In 2021 is de nieuwe Europese programmaperiode van start gegaan. Ook voor het Europees Sociaal Fonds betekent dat de start van een nieuwe programmaperiode. Europa zet in samenspraak met de verschillende EU-lidstaten richtlijnen uit, waarbinnen de lidstaten zelf prioriteiten kunnen leggen naargelang hun eigen noden. De onderhandelingen over de invulling van het nieuwe operationele programma zijn nog aan de gang. Van zodra er meer zicht is op de prioriteiten van het nieuwe programma, kan u hier meer info terugvinden.

Meer informatie?
Contact UHasselt: research@uhasselt.be
Website ESF
Alle actuele oproepen kunnen ook gevonden worden op de UHasselt oproepenpagina.