De ontwikkeling van mobiele technologie en mobiel internet biedt nieuwe mogelijkheden op het gebied van revalidatie en klinische evaluatie in een longitudinaal perspectief voor het beheer van de patiënt. Het aantal gezondheidsinterventies via persoonlijke mobiele apparaten (mHealth) is exponentieel toegenomen dankzij de beschikbaarheid van mobiele technologie (het aantal smartphone-abonnementen wereldwijd bedraagt momenteel meer dan zes miljard en zal naar verwachting de komende jaren met nog eens honderden miljoenen toenemen).

De ontwikkeling en implementatie van mHealth opent nieuwe perspectieven en mogelijkheden in de gezondheidszorgsector. Uit eerdere studies is gebleken dat mHealth al door patiënten is geaccepteerd. Tot de belangrijkste voordelen die door de patiënten worden genoemd, behoren gemakkelijke toegang tot gepersonaliseerde informatie, gemak, betere informatie over hun gezondheid, en de mogelijkheid om gemakkelijker te communiceren met zorgverleners. Bij REVAL testen en implementeren we zowel specifiek ontwikkelde mHealth apps (bv. Walk-With-Me apps, JOLO) als commercieel beschikbare oplossingen.

De Walk with Me applicatie werd ontwikkeld door het onderzoeksteam van prof. Karin Coninx (Human-computer interaction en eHealth) en wordt aangepast aan de lokale noden.

Therapietrouw bij diabetes type 1 patiënten: Libre-project

Diabetes mellitus is een metabole aandoening gekenmerkt door hoge bloedglucosewaarden ten gevolge van een gebrek aan insuline aangemaakt door het lichaam (type 1) of een verminderde werking van de insuline die wordt aangemaakt door het lichaam (type 2). Er wordt geschat dat zo’n 40 000 Belgen lijden aan diabetes type 1 (IDF Diabetes Atlas, 8th Edition), een diagnose die meestal wordt gesteld in de kindertijd. Wanneer diabetes niet adequaat behandeld wordt kunnen ernstige complicaties optreden die kunnen leiden tot hart- en vaataandoeningen, oogproblemen, beschadiging van de nieren en verstoring van de geleiding van de zenuwbanen.

Hoewel er nog onduidelijkheid is over de exacte oorzaak van diabetes type 1, kan de bloedglucosespiegel stabiel gehouden worden door een combinatie van zelf gereguleerde insulinetoedieningen, een gezond dieet en voldoende beweging. Het gevolg is dat personen met diabetes type 1, mits een goede therapietrouw, een normaal leven kunnen leiden met een laag risico op voorgenoemde complicaties. Het is daarbij van cruciaal belang dat patiënten hun bloedglucosewaarden frequent monitoren en dat de hoeveelheid ingespoten insuline afgestemd is op de huidige bloedglucosewaarden.

Hedendaags gebruikt de meerderheid van de diabetes type 1 – patiënten in België het FreeStyle Libre systeem om bloedglucosewaarden te monitoren. Het Libre-systeem is een flash-meetmethode waarbij een sensor ter grootte van een muntstuk permanent wordt gedragen op de bovenarm. De glucosewaarden kunnen op ieder moment gemeten worden door de sensor te scannen. Men dient de sensor elke 14 dagen te vervangen. Bovenop het gebruiksgemak is het voordeel van dit systeem, in vergelijking met de klassieke prikmethode, dat niet enkel de huidige bloedglucosewaarden op de reader worden weergegeven, maar ook 8 uur aan glucosegeschiedenis (Bailey, Bode, Christiansen, Klaff, & Alva, 2015).

Hoewel deze technologie therapietrouw lijkt te stimuleren (patiënten kijken frequenter hun bloedglucosewaarden na dan met de klassieke prikmethode; Ish-Shalom, Weinstein, Raz, & Mosenzon, 2016) leert de klinische ervaring ons dat dit effect lijkt af te nemen nadat het systeem een tijd (+- een jaar) in gebruik is. Gezien de populariteit van deze technologie en gezien het cruciaal belang van glucosemonitoring in de zelfmanagement van diabetes type 1, is het doel van dit onderzoek om na te gaan welke factoren bijdragen tot (het gebrek aan) therapietrouw bij diabetespatiënten die het Libre monitoring systeem gebruiken.

Virtuele realiteitsomgevingen kunnen gebruikt worden in verschillende revalidatietoepassingen voor mensen met verscheidene aandoeningen (bijvoorbeeld mensen met multiple sclerose of kinderen met developmental coordination disorder). Zo kan bijvoorbeeld binnen een trainingsprogramma visuele (maar ook auditieve) feedback gegeven worden aan de patiënt zodat hij/zij nog beter kan leren en presteren. Daarnaast kunnen we leren op welke manier we best de visuele feedback geven zodat mensen deze informatie goed kunnen gebruiken binnen hun bewegingsprogramma.

Als gezondheid een mensenrecht is en mensenrechten "rechten van individuen zijn, enkel en alleen omdat zij deel uitmaken van de menselijke soort", dan moeten alle mensen, ongeacht waar zij wonen, recht hebben op dezelfde collectieve inspanningen die hun gezondheid kunnen beschermen of verbeteren.

Bij REVAL denken we dat de translatie van het onderzoek een mijlpaal is in onze burgerlijke missie. Omdat volgens de WHO een van de belangrijkste beperkingen van het revalidatieproces het gebrek aan toegang tot gespecialiseerde faciliteiten of zorgpersoneel is, hebben we geprobeerd om nieuwe en betaalbare oplossingen te implementeren om de toegang tot het revalidatieprogramma te vergroten.

Het gebruik van mobiele technologieën en elektronische gezondheid (eHealth) kan een alternatieve oplossing bieden voor revalidatie of kan een aanvulling zijn op de huidige revalidatieprogramma's. Wij zijn reeds actief in verschillende LMIC's, waaronder, maar niet beperkt tot, Benin; Burundi; Ethiopië, Nepal.