Onderwijsbeleid
Bekijk de inhoud van deze pagina
Onderwijsvisie
Als civic universiteit wil UHasselt met het onderwijs impact hebben op de regio. Een opleidingsaanbod dat aansluit bij regionale noden, in synergie met ons speerpuntonderzoek, vormt daarbij een belangrijk uitgangspunt. We creëren met ons uniek onderwijsmodel, gekenmerkt door activerend onderwijs in kleine groepen en door directe wederzijdse feedback tussen student en docent, een veilig kader waarin we alle studenten met innovatieve onderwijsmethoden uitdagen om actief te participeren in het leerproces. Vanuit begeleide zelfstudie ondersteunen we studenten in hun groei naar autonoom en levenslang leren.
UHasselt-onderwijs, dat is competentiegericht onderwijs met een gedeelde focus: op wetenschappelijke kennis, op academische competenties en praktijkgerichte competenties. UHasselt heeft bovendien vier instellingsbrede duurzaamheidscompetenties gedefinieerd, in een UHasselt-competentiekader:
- Inclusief samenwerken
- Ethisch en duurzaam reflecteren
- Systeemdenken
- Duurzaam handelen
Hiermee wil UHasselt haar studenten vormen tot kritische burgers met een duurzame mindset die voorbereid zijn op het aangaan van complexe maatschappelijke uitdagingen in de hele wereld. UHasselt heeft immers naast haar sterke regionale verankering ook de ambitie om een plek te zijn waar de regio de wereld vindt en de wereld de regio. We bieden onze studenten de mogelijkheid om een stukje van die wereld te verkennen tijdens hun studies en bovendien zijn internationale docenten en studenten essentiële partners in onze UHasselt-community.
Met ons innoverend en activerend onderwijs in kleine groepen, bouwen we aan een inclusieve en diverse leer- en leefgemeenschap die de samenleving zo goed mogelijk weerspiegelt. Daarin wordt leren van en met elkaar gewaardeerd, onderwijsinnovatie en maatschappelijk engagement gestimuleerd, wordt de stem van de student gehoord en wordt de eigenheid van een opleiding gewaardeerd. Dat vertaalt zich binnen maar ook buiten onze onderwijsgemeenschap in geëngageerde, betrokken studenten, docenten en ondersteuners die eigenaarschap en verantwoordelijkheid opnemen over respectievelijk hun studietraject, onderwijs- en ondersteuningstaken.
Wil je graag meer weten? Bekijk dan zeker ons uniek onderwijsmodel!
Om onze onderwijsvisie verder waar te maken, zet UHasselt in haar onderwijsbeleidsplan ‘22-’29 strategisch in op onderstaande thema’s:
Onderwijsbeleidsplan
| Regionale betrokkenheid en civic engagement zitten al sinds de oprichting in het DNA van UHasselt. Om hier ook binnen onderwijs concreet op in te zetten, werd civic ingeschreven als strategisch thema in het Onderwijsbeleidsplan 22-29. Hierbij staan het versterken van de Limburgse gemeenschap en regionale maatschappelijke behoeften/uitdagingen centraal. |
|---|
OD 1.1 UHasselt biedt een instellingsbreed en gevarieerd aanbod aan civic activiteiten aan.
De instelling neemt het voortouw om een brede gedragenheid voor civic activiteiten te creëren voor zowel interne als externe stakeholders. Het ontwikkelen van een instellingsbreed keuzeopleidingsonderdeel speelt hierin een sleutelrol. Daarnaast stimuleert de instelling zowel de opleidingen als de studenten om civic activiteiten te organiseren door een instellingsbreed kader te voorzien. Het opstellen van een centrale inspiratiebox civic is hierbij een belangrijke randvoorwaarde.
OD 1.2 Opleidingen bieden studenten een aanbod aan civic activiteiten aan.
We streven ernaar om binnen de looptijd van dit onderwijsbeleidsplan in alle opleidingen een aanbod aan civic OPO’s en activiteiten in te bouwen. In enkele opleidingen zal het echter minder vanzelfsprekend zijn om civic activiteiten aan te bieden aan studenten. Dit kan een gevolg zijn van de aard (bv. anderstalig, internationale gerichtheid…) of kenmerken (bv. al dan niet keuzeruimte, aantal studenten…) van de opleiding.
Alle opleidingen zullen er desondanks wel naar streven drie acties horend bij OD 1.2 waar te maken. Dit door enerzijds deel te nemen aan instellingsbrede civic initiatieven, zoals het instellingsbrede keuzevak, én anderzijds een eigen aanbod aan civic activiteiten voor studenten te ontwikkelen. Ze creëren hiervoor gedragenheid door relevante stakeholders te betrekken in het proces
| Ons studentenpubliek wordt steeds diverser op veel vlakken. Verder inzetten op inclusief onderwijs is daarom een evidentie. Hierbij valt te denken aan het versterken van de sociale integratie van studenten (inclusief de internationale studenten), maar ook aan het verder inzetten op talentontwikkeling bij al onze studenten. |
|---|
Dat kan door ons onderwijs waar mogelijk te differentiëren (bv. door het inrichten van honour programs, het correct inzetten op remediëring/(taal)begeleiding in het eerste BA jaar), maar ook door peer to peer initiatieven voor studenten verder te ontwikkelen en een plaats te geven binnen het UHasselt onderwijs/studentgebeuren,….)
Om beter te kunnen inspelen op diversiteitsnoden, hebben opleidingen en centrale diensten de juiste (relevante) informatie nodig. Inzetten op monitoring van verschillende studentengroepen, en in het bijzonder jongeren in kansarme of kwetsbare situaties, lijkt dan ook noodzakelijk.
UHasselt is een inclusieve universiteit waar iedereen zich welkom voelt, een universiteit die de maatschappij weerspiegelt en waar achtergrondkenmerken geen voorspeller zijn voor slaagkansen.
OD 2.1 Aan de UHasselt ontwikkelen de medewerkers diversiteitscompetenties
- diversiteitscompetenties: het herkennen en waarderen van diversiteit, en het samenleven in een diverse omgeving waarbij men zich bewust is van de bias van het eigen referentiekader en acties onderneemt om dit te verkleinen. De medewerkers zetten de diversiteitscompetenties in onderwijs, ondersteuning en begeleiding van studenten.
- ‘implicit bias’: handelen op basis van vooroordelen en stereotypen zonder de bedoeling hebben dit te doen (vb. bij gelijk gekwalificeerden eerder de man dan de vrouw aannemen …).
- medewerkers: alle personeelsleden die rechtstreeks en onrechtstreeks in contact komen met studenten (zowel ZAP, AAP als ATP).
OD 2.2 UHasselt creëert een inclusieve onderwijs- en leeromgeving die studiesucces voor alle studenten, rekening houdend met de diversiteit van de studenten, maximaliseert
Inclusieve onderwijs- en leeromgeving wordt gecreëerd op alle niveaus: onderwijsconcept, curriculum, didactiek: leerdoelen - werkvormen - evaluatie, interactie met studenten, ...
OD 2.3 UHasselt stimuleert een warme, inclusieve leef- en leergemeenschap
Een warme, inclusieve leef- en leergemeenschap kenmerkt zich:
- door de aanwezigheid van een diverse studentenpopulatie en context/omgeving waarin iedereen zichzelf weerspiegeld ziet en herkent (welkom voelt). Elke student voelt zich veilig en als volwaardig lid opgenomen, verbonden en gewaardeerd (‘sense of belonging’). vb. aandacht voor feestdagen uit andere culturen, ruimte om religie te beleven, continu gevarieerd aanbod in studentenrestaurant (rekening houdend met verschillende diëten), rolmodellen zien in ouderejaarsstudenten + personeel, genderneutrale toiletten.
- de kans krijgt om anderen op een betekenisvolle manier te ontmoeten vb. aanbod vrijetijdsactiviteiten / studenten verenigingsleven waarin iedereen zijn gading vindt (studentenvereniging voor internationale studenten, schaakclub, wereldavond, gratis outdoorspellen, introduction week voor internationale studenten, introductiedagen voor schakelstudenten, ontmoetingsmomenten voor studenten met ASS + voor studenten met ADHD...)
- de mate waarin iedere student actief deel uitmaakt van en bijdraagt aan een leef- en leergemeenschap die ieders stem noodzakelijk acht (vb. laagdrempelig, actief bevragen van studenten met diverse achtergronden (ideeënbussen, …), actieve deelname aan studentenparticipatie & beleidsorganen, mails in Nederlands en Engels.
- en die ieders welbevinden beoogt (vb. stille/prikkelarme ruimte (studenten met ASS), toegankelijkheid en ruimtelijke oriëntatie campus Diepenbeek, toegankelijkheid rolstoelgebruiker, studiebegeleidingsdienst (psychologen, ...), ...)
| UHasselt wil studenten stimuleren om zich tijdens hun studies en na het afstuderen te engageren voor duurzaamheid. Daarom zet ze in op een onderwijsleeromgeving waarbinnen studenten duurzaamheidscompetenties en een duurzame mindset kunnen ontwikkelen en zo leren omgaan met duurzaamheidsvraagstukken en duurzaam leren handelen. |
|---|
OD 3.1 UHasselt zet versterkt in op het organiseren van competentiegericht onderwijs via het UHasselt-competentiekader, met aandacht voor de ontwikkeling van duurzaamheidscompetenties.
Elke opleiding biedt binnen het curriculum onderwijsleeractiviteiten aan waarin studenten duurzaamheidscompetenties ontwikkelen. Deze duurzaamheidscompetenties maken deel uit van het instellingsbrede UHasselt competentiekader, waar de employability skills ook een onderdeel van uitmaken. De opleidingen aan UHasselt krijgen de volledige looptijd van dit Onderwijsbeleidsplan (8 jaar) om de overgang te maken naar het nieuwe UHasselt-competentiekader. Via dit UHasselt competentiekader stimuleren we dat studenten niet alleen kennis over duurzaamheid verwerven, maar ook vaardig worden in het omgaan met duurzaamheidsuitdagingen.
OD 3.2 UHasselt bouwt initiatieven uit die bijdragen aan een duurzame mindset bij studenten.
Studenten kunnen ook buiten hun opleiding duurzaamheidscompetenties verwerven. Daarom moedigt UHasselt initiatieven binnen de instelling aan waarbij studenten betrokken zijn en duurzaamheidscompetenties kunnen ontwikkelen. UHasselt ondersteunt en versterkt deze initiatieven.
Ook initiatieven die bijdragen aan duurzaam handelen in de instelling binnen het domein van onderwijs en studentenzaken worden aangemoedigd en ondersteund, omdat de instelling zo een voorbeeld stelt voor studenten en zo bijdraagt aan hun duurzaam bewustzijn en aanzet tot duurzaam handelen.
| Aan UHasselt staat niet alleen de inhoud van onze opleidingen, maar ook de manier waarop we kennis en skills aanleren centraal. Om dit te bestendigen moeten we blijvend inzetten op onderwijsinnovatie. We streven naar een UHasselt-effect waarbij we een voorbeeldfunctie realiseren in innovatief onderwijs, op gebied van blended onderwijs, competentiegroei bij studenten opvolgen en levenslang leren. |
|---|
Omdat innovatief onderwijs gestoeld is op goed onderzoek, zetten we in op de uitbouw van onderzoek in én van onderwijs.
OD 4.1 UHasselt staat voor een interactieve blended onderwijsaanpak die door iedere opleiding geïmplementeerd wordt.
UHasselt wil het huidige onderwijsconcept (activerend, interactief, studentgecentreerd, groeien naar autonoom leren, inclusief en kleine groepen) versterken door blended onderwijs in alle opleidingen te implementeren. In een instellingsbrede visienota wordt geconcretiseerd hoe UHasselt dit wil realiseren, waarbij van iedere opleiding een vertaling van deze visie wordt verwacht. Elke opleiding kan hierin specifiëren hoe ze blended onderwijs vorm willen geven in overeenstemming met de speerpunten uit de instellingsbrede visie. In functie van nieuwe ontwikkelingen of noden en behoeften van studenten en docenten worden deze visies bijgestuurd.
OD 4.2 UHasselt gebruikt een evaluatietool om competentiegroei bij studenten op te volgen.
UHasselt versterkt haar competentiegericht onderwijs door te voorzien in een tool om de competentiegroei van studenten in kaart te brengen en op te volgen. Deze tool zal ook mogelijkheden bieden in het aanleveren van (doel)gerichte en doorgedreven feedback en feedforward, het coachen in het kader van remediëring en uitdaging. Daarnaast geeft het de student de mogelijkheid om zijn verdere ontwikkeling meer in eigen handen te nemen.
OD 4.3 UHasselt actualiseert het vormingsaanbod voor levenslang leren (LLL)
UHasselt wil levenslang leren stimuleren bij studenten, alumni en werkveld. Om meer lerenden aan te spreken wil ze haar vormingsaanbod voor levenslang leren kritisch bekijken, maar ook nieuwe mogelijkheden verkennen, zoals het aanbieden van microcredentials.
OD 4.4 UHasselt ondersteunt innovatief onderwijs door te investeren in onderwijsonderzoek
UHasselt wenst evidence based onderwijsinnovaties door te voeren. Daarom zal UHasselt investeren in de verdere uitbouw van onderwijsonderzoek in samenwerking met de onderzoeksgroep U-RISE van de School voor Educatieve Studies. Deze onderzoeksgroep zal naast het wetenschappelijk onderbouwen van onderwijsinnovaties ook beleidsondersteunend onderwijsonderzoek uitvoeren.
UHasselt competentiekader
De Stuurgroep duurzaamheid stelde, vanuit de transversale beleidslijn duurzaam, het plan “Doelen voor een duurzaam UHasselt” voor op het CvD van vrijdag 28 mei 2021. In dit plan werd een specifiek doel voor het domein onderwijs opgenomen, namelijk “Doel 5. Elke student aan UHasselt ontwikkelt duurzaamheidscompetenties”. Van daaruit kwam de vraag om voor het nieuwe Onderwijsbeleidsplan 2022-2029 dit verder uit te werken binnen het thema duurzaamheid.
Een trekkersgroep rond het thema duurzaamheid in het nieuwe Onderwijsbeleidsplan onderzocht diverse kaders van duurzaamheidscompetenties. Hieruit werd gekozen voor het kader uit de Vlaamse Nota Commissie Duurzaam Hoger Onderwijs, dat op zijn beurt gebaseerd is op Ploum et al (2017).
Om tot een samenhangend onderwijsbeleid te komen, is het niet wenselijk om naast de employability skills de duurzaamheidscompetenties als apart kader aan te bieden. Uit de discussie op de Onderwijsraad van 9 september 2021 volgde dat de leden van de Onderwijsraad akkoord gaan met een integratie van deze twee kaders.
Hieronder volgt het UHasselt competentiekader met toelichting
Competentie | Omschrijving |
|---|---|
Inclusief samenwerken | Het vermogen om op een constructieve wijze samen te kunnen werken met diverse anderen (o.a. stakeholders) aan een gemeenschappelijke duurzame doelstelling. |
Systeemdenken | Binnen een duurzaamheidsuitdaging inzicht hebben in het grotere systeem, de verschillende disciplines, hun samenhang en de complexiteit van het geheel. |
Ethisch en duurzaam reflecteren | In staat zijn om duurzaamheidswaarden bij zichzelf en bij anderen (o.a. stakeholders) te identificeren, hierover te reflecteren en te verzoenen met elkaar. |
Duurzaam handelen | In staat zijn om gepaste strategieën voor duurzaamheid te bedenken, anticiperend op de toekomst, en zich daarvoor actief in te zetten. |
Civic onderwijs aan UHasselt
Regionale betrokkenheid en civic engagement zitten al sinds de oprichting in het DNA van UHasselt. Om hier ook binnen onderwijs concreet op in te zetten, werd civic ingeschreven als strategisch thema in het Onderwijsbeleidsplan 22-29. Hierbij staan het versterken van de Limburgse gemeenschap en regionale maatschappelijke behoeften/uitdagingen centraal.
| Ondanks het feit dat civic engagement binnen het UHasselt-onderwijs een focus op het versterken van de Limburgse regio inhoudt, betekent dit niet dat UHasselt zich als civic universiteit moet beperken tot activiteiten/partnerschappen in en met de regio. Niet alles wat een civic universiteit doet, moet civic zijn. Elke universiteit wordt immers gekenmerkt door (inter)nationaal engagement. Civic vormt een extra laag hier bovenop, een onderscheidende focus. |
|---|---|
| Civic engagement sluit (inter)nationaal engagement niet uit. Civic universiteiten zijn toegewijd aan de regio, maar evenzeer geconnecteerd in en met de wereld. In veel gevallen werken het lokale en globale niveau immers synergetisch. Civic universiteiten gebruiken de regio als inspiratiebron én levend laboratorium voor onderwijs. Gezien elke universiteit per definitie ook op wereldschaal opereert, kan daarbij een brug gebouwd worden tussen het lokale en het globale niveau. |
Vanuit haar missie als civic universiteit verbindt UHasselt academische inhoud met maatschappelijk engagement dat de Limburgse regio versterkt. Ze integreert deze civic mindset in haar opleidingsprogramma’s door civic OPO’s en activiteiten aan te bieden. Dit aanbod steunt op een brede betrokkenheid van de instelling, docenten, onderwijsondersteunende medewerkers en studenten én op een duurzame samenwerking met externe partners.
Binnen UHasselt hanteren we volgende definiëring van civic onderwijs:
Er is een wederzijdse voordelige samenwerking met de gemeenschap rond maatschappelijke behoeften/uitdagingen.
NESET. (2020). Community engagement in higher education: trends, practices and policies. Analytical report.
Doel
Met het strategisch thema ‘civic’ binnen het onderwijsbeleidsplan willen we studenten verder de kans geven in contact te treden met het civic gedachtegoed. Op die manier willen we studenten de kans geven om (bij voorkeur) op het terrein hun academische en praktijkgerichte competenties (incl. UHasselt competentiekader) te verdiepen en om een bijdrage te leveren aan regionale, maatschappelijke behoeften/uitdagingen.
| Het is niet de bedoeling alle studenten tot civic studenten te vormen. We streven er wel naar om elke student in contact te brengen met de civic mindset van de UHasselt. Elke student kan op vrijwillige basis deelnemen aan activiteiten die in het kader van het civic engagement van de universiteit georganiseerd worden, of zelfs zelf een civic initiatief nemen. |
|---|---|
| Binnen civic engagement staat de impact op de regio centraal. Hier valt echter geen meetbare competentie van studenten aan te koppelen. We focussen dan ook niet op het meten van de civic competenties en leerresultaten bij studenten of op het meten van de impact op de regio. Er werd wel gekozen voor het nagaan van de civic onderwijsactiviteiten die georganiseerd worden. Op termijn kunnen de specifieke competenties die studenten verwerven binnen civic OPO’s wel geëvalueerd worden. Dit is een ambitie die mogelijk op langere termijn waargemaakt kan worden. |
Contact: kwaliteitszorg.onderwijs@uhasselt.be