Nog voor hun geboorte hebben baby’s al roet in hun longen en hersenen
In vitale organen van ongeboren baby’s zijn er al sporen van luchtvervuiling terug te vinden. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Universiteit Hasselt en de Universiteit van Aberdeen, dat gepubliceerd werd in The Lancet Planetary Health. “Eerder onderzoek van ons team toonde al aan dat er in alle trimesters van de zwangerschap roetdeeltjes in de placenta terug te vinden zijn. Nu zien we dat die roetdeeltjes daar niet blijven, maar ook echt in de organen van de foetus terecht komen”, zegt prof. dr. Tim Nawrot (UHasselt).
Luchtvervuiling
Het is voor het eerst dat een team van wetenschappers roetdeeltjes kan detecteren in de organen van foetussen. “Dankzij de vele stalen die we ter beschikking hebben via ons geboortecohort in samenwerking met Ziekenhuis Oost Limburg in Genk, konden we eerder al ontdekken dat blootstelling aan luchtvervuiling bij zwangere vrouwen ervoor kan zorgen dat minuscule roetdeeltjes in de placenta terecht komen, nu wilden we nagaan welke impact die roetvervuiling precies kan hebben op de ontwikkeling van de foetus in de baarmoeder”, zegt prof. Tim Nawrot. “We zien nu voor het eerst dat roetdeeltjes een weg vinden tot in de organen van de foetus, waaronder de lever, de longen en zelfs de hersenen. En dat terwijl deze organen bij de ongeboren baby nog in volle ontwikkeling zijn.”
“Vooral het feit dat deze roetdeeltjes in de nog volop ontwikkelende hersenen terecht komen, is onrustwekkend”, zegt prof. dr. Paul Fowler van de Universiteit van Aberdeen, die meewerkte aan dit onderzoek. “Dit betekent dat deze nanopartikels via de hersenen in contact komen met het volledig netwerk van cellen en organen in het lichaam van de foetus en hierop kunnen inwerken.”
Risico’s
Blootstelling aan luchtvervuiling tijdens de zwangerschap en kindertijd werd eerder al gelinkt aan een verhoogde kans op een doodgeboren kind, vroeggeboorte, lager geboortegewicht of een verstoorde hersenontwikkeling, met mogelijke gevolgen op latere leeftijd. “Deze studie bewijst nog eens het belang om de uitstoot van roetdeeltjes, voornamelijk door verbranding van fossiele brandstoffen, te limiteren”, zeggen de onderzoekers. “Zeker als je ziet dat deze vervuiling al een rol kan spelen in de vroegste stadia van de menselijke ontwikkeling. In verder onderzoek willen we dan ook de mechanismen achter deze gezondheidsrisico’s bestuderen en proberen te ontrafelen” zegt doctoraatsstudente Eva Bongaerts.
Dit onderzoek kwam tot stand met de financiële steun van Kom op tegen Kanker (KoTK) en Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO).
Bongaerts E., Lecante L.L., Bové H., Roeffaers M.B.J., Ameloot A., Fowler P.A. & Nawrot T.S. (2022) Maternal exposure to ambient black carbon particles and their presence in maternal and fetal circulation and organs from two independent population-based observational studies. Lancet Plan. Hlth. 2022.