Groot Euregionaal burgeronderzoek wil gezondheid van inwoners van grensregio’s verbeteren
Inwoners van de 4 grensregio’s Belgisch en Nederlands Limburg, Luik en de stadsregio Aken, verschillen onderling aanzienlijk op vlak van levensverwachting, en dat ondanks dat deze regio’s een gemeenschappelijke historische en geografische achtergrond delen. Om na te gaan hoe dit komt, lanceren de universiteiten van Hasselt, Luik, Aken en Maastricht een grootschalig interregionaal burgeronderzoek ‘Blue Zone’. Gedurende de volgende drie jaren zal het consortium een aantal belangrijke cardiometabole variabelen en de mentale gezondheid van geselecteerde inwoners uit de grensregio’s in kaart brengen en onderzoeken of en hoe deze kunnen verbeteren wanneer er wordt ingezet op een gezondere levensstijl en preventie in de Euregionale gezondheidszorg.
Waarom er verschillen zijn op vlak van levensverwachting tussen de grensregio’s Maas-Rijn is nog niet duidelijk. Mogelijk vormen verschillen in de diverse sociaaleconomische profielen en levensstijl van de inwoners in deze 4 grensregio’s een mogelijke verklaring? Het INTERREG Meuse Rhine project ‘Blue Zone’ wil deze potentiële (inter)regionale verschillen digitaal monitoren en proberen te verminderen door een gezondere levensstijl te implementeren en meer in te zetten op preventieve geneeskunde.
Meer bewegen
“In dit project willen we in totaal 1.000 inwoners, 250 per grensregio, nauwgezet (digitaal) opvolgen. Specifiek zijn we op zoek naar inwoners uit de steden Genk, Heerlen, Sittard-Geleen, Pepinster, Seraing, Chaudfontaine en de Städteregion Aachen. In eerste instantie willen we de mate van fysieke activiteit, cardiometabole en mentale gezondheid en de voedingsgewoonten van inwoners in deze grensregio in kaart brengen. Deze gegevens vergelijken we dan onderling en met nationale data uit andere regio’s”, zegt prof. dr. Bert Op ’t Eijnde van Universiteit Hasselt, die het project Blue Zone leidt. “Daarna gaan we de levensstijl van de geselecteerde inwoners proberen te verbeteren, door meer in te zetten op fysieke activiteit. Dat doen we onder andere met behulp van een wearable zoals een sporthorloge en apps, waardoor alle deelnemers individueel opgevolgd worden en gerichte feedback krijgen over hun fysieke activiteiten. Daarnaast gaan we ook na of verhoogde fysieke activiteit een invloed heeft op de algemene cardiometabole en mentale gezondheid van de inwoners en hun gezonde voedingsgewoonten. Op die manier willen we beleidsmakers aanbevelingen geven welke strategieën het best mensen overtuigen om fysiek actiever te zijn en te kiezen voor een gezondere levensstijl.”
Preventieve zorg
Daarnaast speelt preventieve zorg een grote rol in dit Blue Zone onderzoeksproject. “We weten dat heel wat chronische aandoeningen en ziektes vermeden kunnen worden door in te zetten op preventie. Met dit project willen we daarom ook onderzoeken of die focus op primaire preventie al doorgedrongen is in de zorginstellingen en de zorgopleidingen van de Euregio”, zegt prof. dr. Anouk Agten van UHasselt. Hiervoor gaan de onderzoekers de verschillende curricula van de zorgopleidingen analyseren om zo na te gaan hoeveel aandacht er in de verschillende universiteiten en hogescholen nu al aan preventie gegeven wordt.
“Ook zullen we actieve zorgprofessionals in de 4 grensregio’s aan de hand van interviews bevragen over hoezeer zij nu al inzetten op primaire preventie bij hun behandelingen en advies aan patiënten”, zegt prof. dr. Alexandre Mouton van de Universiteit Liège. “Ook deze resultaten zullen we vergelijken tussen de regio’s onderling en met nationale gegevens om te kijken of hier verschillen te vinden zijn en waar en of er extra moet worden ingezet op aandacht voor primaire preventie.”
"Preventieve gezondheidszorg is niet alleen een keuze, maar een noodzaak om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. In Limburg zetten we met SALKturbo en de Healthcampus volop in op innovatie en samenwerking, die verder reikt dan technologische ontwikkelingen alleen. Door een gezonde levensstijl centraal te zetten, te investeren in preventie en de sociale oorzaken van gezondheidsproblemen aan te pakken, bouwen we aan een gezondere bevolking en zorgen we ook dat de zorg beschikbaar blijft voor wie die het hardst nodig heeft. Limburg wil hiermee een voorbeeld stellen, niet alleen in onze regio, maar ook daarbuiten. De grensoverschrijdende samenwerking in gezondheidspreventie en de erkenning als SALKturbo project zullen daar bij helpen,” stelt Tom Vandeput, gedeputeerde van Economie en Europese Aangelegenheden.
Op 4 december is het interregproject Blue Zone officieel gelanceerd tijdens een kick-off-event in Luik, in aanwezigheid van alle deelnemende onderzoekspartners, de gouverneurs van de provincies Luik en Belgisch Limburg en de rector van de universiteit Luik.
Blue Zone is een INTERREG Meuse-Rhine project met Universiteit Hasselt als coördinator. Andere projectpartners zijn l’Université de Liège, RWTH Aachen University en Maastricht University. Het onderzoeksproject heeft een totaal budget van 3.140.000€, gefinancierd door de Europese gemeenschap (50%), de Waalse regering en de projectpartners.
