Proefpersonen die een Veggie Challenge van 30 dagen deden, aten gemiddeld een kwart minder vlees dan een controlegroep. Maar alleen wanneer ze daarbij hun vrienden of familie betrokken, hielden ze dat drie maanden later nog steeds vol, schrijven onderzoekers van de Universiteit Hasselt in npj Climate Action.
Het onderzoek volgde 1.213 Vlaamse en Nederlandse proefpersonen gedurende vier maanden en vroeg hen vier keer een vragenlijst in te vullen over hun eetpatroon. De deelnemers werden willekeurig ingedeeld in drie groepen. De eerste ‘individuele groep’ deed mee aan de Veggie Challenge, een coachingsprogramma om dertig dagen meer plantaardig en minder dierlijk te eten, ondersteund door een speciale mobiele app. Een tweede ‘sociale groep’ werd aangespoord om hun vrienden of familie uit te nodigen mee te doen of te betrekken bij de challenge. De app bood de mogelijkheid dit te doen door middel van een ‘Veggie Challenge team’. Een derde groep diende als controle en vulde alleen de vragenlijsten in die ook aan de andere groepen werden gegeven. Een dergelijk ‘gerandomiseerd onderzoek’ geldt in de wetenschap als de gouden standaard voor het bepalen van de effectiviteit van acties gericht op gedragsverandering.
Minder dierlijke producten
Na de 30 dagen bleek de gemiddelde consumptie van dierlijke producten (vlees, vis, zuivel en eieren) in zowel de individuele als de sociale groep 16-17% lager te liggen dan in de controlegroep, een statistisch significant verschil. De consumptie van vlees lag zelfs 22-27% lager. Tussen de individuele en sociale groep onderling waren op dat moment geen significante verschillen te zien. Heel anders was dat bij een volgende meting, een maand later: de gemiddelde consumptie van de individuele groep veerde terug, bijna tot hetzelfde niveau als dat van de controlegroep. In de sociale groep hield de verlaging echter stand. Ook bij de laatste meting, na drie maanden, bleef de dierlijke productconsumptie in de sociale groep significant verlaagd met 11% ten opzichte van de controlegroep (zie grafiek). De vleesconsumptie in de sociale groep was na drie maanden zelfs nog steeds 25% lager ten opzichte van de controlegroep.
Sociale steun
Onderzoeker Rosaly Severijns: “Onderzoek naar maatregelen voor gedragsverandering, bijvoorbeeld het geven van informatie, laat vaak zien dat het moeilijk is om gedrag blijvend te veranderen. Uit ons onderzoek blijkt dat een aanmoediging om vrienden en familie te betrekken zorgt voor de sociale steun die nodig is om langdurend minder dierlijke producten te eten. Zo’n simpele aanmoediging zou ook wijder ingezet kunnen worden om andere milieuvriendelijke of gezonde gewoontes te stimuleren.”
Samen, niet alleen
Het onderzoek is een samenwerking tussen de Universiteit Hasselt en ProVeg International, de stichting die de Veggie Challenge ontwikkelde. ProVeg was niet betrokken bij de uitvoering van het onderzoek en de interpretatie van de data. Het is de eerste keer dat een programma zoals de Veggie Challenge volgens de hoogste wetenschappelijke standaarden wordt getoetst in een peer reviewed artikel.
Vanessa Debruyne van ProVeg: “In België deden al 67 teams mee met de Veggie Challenge, waaronder tal van grote Sodexo restaurants, Colruyt, BNP Paribas, Auchan en tientallen steden, gemeenten, hogescholen en universiteiten. Het enthousiasme werkt aanstekelijk onder collega’s, studenten en het keukenpersoneel. Dit onderzoek bevestigt: gezonder en duurzamer eten doe je samen, niet alleen. Dus ook voor de Veggie Challenge van 2025 ligt de focus op teams die elkaar aanmoedigen.”
foto: Rosaly Severijns
Dit onderzoek is verschenen in npj Climate Action, een Nature Portfolio tijdschrift en werd gevoerd onder de supervisie van prof. Sebastien Lizin (UHasselt). Aan het onderzoek namen 1.213 Vlaamse en Nederlandse proefpersonen deel met een interesse in duurzamer eten, die nog niet eerder deelnamen aan de Veggie Challenge.