In 6 klimaatkoepels van de Ecotron Hasselt University zullen wetenschappers de volgende drie jaren onderzoek voeren naar de impact van de klimaatverandering op de perenteelt in onze regio. 12 perenbomen kregen een plaats in de koepels, waarin het klimaat van 2040 wordt gesimuleerd. “We onderzoeken de kwaliteit, kwantiteit en groei van de peren, en analyseren de samenstelling van de bodem”, zeggen UHasselt-proffen Nadia Soudzilovskaia en François Rineau.
“Heeft het zin om nog nieuwe perenbomen te planten? En gaan ze, als ze tegen 2040 volgroeid zijn, voldoende kwalitatief fruit opleveren met de huidige klimaatverandering die volop bezig is?” met die vraag trokken Haspengouwse landbouwers naar het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT), die daarop de hulp inschakelde van de Ecotron Hasselt University en het Proefcentrum Fruit.
In de klimaatkoepels van de Ecotron zullen de onderzoekers gedurende drie jaar perenbomen blootstellen aan het verwachte klimaat van 2040. “In de Ecotron kunnen we in onze koepels verschillende scenario’s van klimaatomstandigheden simuleren. Van neerslag, temperatuur en windsnelheid tot de hoeveelheid CO2 in de lucht. Alles kunnen we hier tot in de kleinste details nabootsen, om de impact ervan op de natuur te onderzoeken. Dit onderzoek maakt deel uit van het grotere QPear project, dat gecoördineerd wordt door het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT)”, zegt prof. dr. Nadia Soudzilovskaia.
12 perenbomen
Voor dit onderzoek werden er door het Proefcentrum Fruit 12 perenbomen uit de Haspengouwse grond gehaald, om een plaats te krijgen in 6 klimaatkoepels van de Ecotron. In drie koepels simuleren de onderzoekers het klimaat van 2040, hiervoor baseren ze zich op zeer gedetailleerde klimaatmodellen uitgewerkt door onderzoekers van de VUB. “Algemeen mag je stellen dat het gemiddeld 2 à 3 graden warmer zal zijn in 2040 dan nu het geval is, en dat we te maken gaan krijgen met meer extremen”, zegt prof. dr. François Rineau. “In de koepels gaan we het slechts mogelijke scenario nabootsen voor 2040, waarbij we er ook van uitgaan dat er geen verlaging zal zijn van de CO2-uitstoot.”
Kwaliteit fruit en bodemanalyse
In de 3 overige koepels wordt het huidige klimaat gesimuleerd, om zo het verschil tussen de perenbomen te kunnen analyseren. De onderzoekers zullen kijken naar de kwaliteit en kwantiteit van het fruit, naar de groei van de peren en zullen ook op microscopisch vlak de bodemsamenstelling analyseren. Welke schimmels groeien er, welke ziektes kunnen optreden, hoe reageren de celculturen in de bodem? Hierover willen de onderzoekers meer inzichten krijgen.
Ook PC Fruit ziet een grote meerwaarde in dit luik van het onderzoeksproject. “België zit jaarlijks in de top 3 wat betreft de export van peren in de wereld, zeker als het gaat om ons hoofdras conference, waarvan 52 procent in Limburg wordt geteeld. Investeren om na te gaan hoe de toekomst eruit moet zien, is dus erg belangrijk en via dit onderzoek kunnen we telers nog beter voorbereiden op de toekomst, zodat deze teelt het huidige succes kan verderzetten”, zegt Inge Moors, Limburgs gedeputeerde voor landbouw en voorzitter van PC Fruit.
“We gaan ervanuit dat perenbomen goed bestand kunnen zijn tegen de klimaatopwarming en dat de warmere temperaturen positieve effecten kunnen hebben op het fruit. Maar natuurlijk zijn we hier niet zeker van. Er kunnen ook onvoorziene omstandigheden zijn, zeker voor wat er in de bodem gebeurt en de ziektes die daar kunnen ontwikkelen”, zegt Nadia Soudzilovskaia.
De perenbomen zullen zich het eerste jaar nog moeten aanpassen aan hun nieuwe leefomgeving. Daarom worden de eerste onderzoeksresultaten over twee jaar verwacht.
QPear is een project dat geleid wordt door het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT). Partners zijn Universiteit Hasselt en Proefcentrum Fruit. Het project krijgt financiering van VLAIO als landbouwtraject.