Stamcellen uit tanden kunnen doorbraak zijn in strijd tegen zenuwziekte CMT
Prof. dr. Esther Wolfs (BIOMED UHasselt) ontvangt een beurs van 100.000 dollar van een Amerikaanse patiëntenvereniging voor haar onderzoek naar de ziekte Charcot-Marie-Tooth. Als enige onderzoeksgroep ter wereld werkt zij met stamcellen uit wijsheidstanden om het ziekteproces van CMT te ontrafelen. Het was de Amerikaanse vereniging zelf die contact opnam met professor Wolfs om haar onderzoek te kunnen steunen.
Erfelijke ziekte
De ziekte Charcot-Marie-Tooth is een erfelijke ziekte. In ons land worden 1 op 3.000 mensen getroffen. De ziekte, waarvan er twee types bestaan (CMT1 en CMT2) tast de zenuwen aan, waardoor spierkracht geleidelijk aan afneemt in handen, voeten en tot slotte doortrekt tot aan de romp. De eerste symptomen van de ziekte treden vaak op voor de leeftijd van 30 jaar. Charcot-Marie-Tooth is geen dodelijk aandoening, maar beperkt de levenskwaliteit van patiënten enorm.
Genetisch defect
“We weten dat de ziekte CMT type 1, waar mijn groep zich op focust, ontstaat door een genetisch defect in een bepaald type cel in ons zenuwstelsel, namelijk de Schwanncellen”, zegt prof. dr. Esther Wolfs. “Deze cellen spelen een belangrijke rol in de geleiding van signalen in onze zenuwen, omdat zij zorgen voor myeline. Dat is een soort van isolatielaag rond de zenuwen. Bij de ziekte CMT1 wordt die myeline afgebroken en verloopt de geleiding van signalen in de zenuwen alsmaar moeilijker, waardoor spierkrachtverlies opduikt.”
Hoe het precies komt dat het genetisch defect in de Schwanncellen ervoor zorgt dat de ziekte CMT zich kan ontwikkelen weten onderzoekers wereldwijd nog steeds niet. De onderzoekersgroep van Esther Wolfs wil hier nu een antwoord op bieden, dankzij hun uniek onderzoek met stamcellen uit wijsheidstanden.
Tandstamcellen
“Er is dringend nood aan menselijke in vitro modellen, waarin we de ziekte CMT kunnen simuleren”, zegt Esther Wolfs. “Hiervoor zijn stamcellen nodig die we kunnen ontwikkelen naar Schwanncellen. Alleen lukt het de meeste types stamcellen niet om een Schwanncel te worden. Onze stamcellen uit tanden kunnen dat wel, omdat ze uit volwassen mensen worden gehaald en dezelfde embryonale oorsprong hebben.”
De onderzoeksgroep waarin Esther Wolfs werkt, toonde ondertussen al aan dat ze van tandstamcellen Schwanncellen kunnen maken. Nu zullen ze hierin ook de genetische fout aanbrengen die ook voorkomt bij CMT1, zodat het ziekteproces van CMT1 makkelijker bestudeerd kan worden. De onderzoeksgroep kan hiervoor rekenen op steun van een Amerikaanse vereniging van CMT-patiënten.
Amerikaanse patiëntenbeurs
“De vereniging nam zelf contact met mij op, toen ze hoorden over mijn onderzoek. Een mooie eer, want in de jury die de beurs toekende zetelen de beste CMT-onderzoekers ter wereld. Het feit dat ze mij nu 100.000 dollar schenken en vragen om mijn resultaten volgend jaar voor te stellen in Miami, is een heel mooie erkenning en teken dat we echt een verschil zouden kunnen maken in de strijd tegen de ziekte Charcot-Marie-Tooth”, zegt Esther Wolfs.
Uniek onderzoek BIOMED
BIOMED UHasselt is één van de weinige onderzoekscentra ter wereld die werken rond stamcellen uit wijsheidstanden. Gestart binnen het onderzoek van prof. dr. Ivo Lambrichts, tandarts van opleiding, ontdekte het instituut dat tanden een uitstekende bron zijn voor stamcellen. Jaarlijks staan tal van adolescenten hun wijsheidstanden af aan BIOMED UHasselt voor wetenschappelijk onderzoek. Het team van Esther Wolfs onderzoekt ook het gebruik van tandstamcellen als nieuwe behandeling voor hoofd- en halskanker.