Jaarlijks melden zo’n 100 personen zich aan bij UHasselt om na hun overlijden hun lichaam te schenken aan de wetenschap. “Een ongelooflijk waardevolle gift, die onze studenten, onderzoekers en artsen, de kans geeft om te leren en om onderzoek te doen. Uit dankbaarheid en als teken van respect voor de nabestaanden van lichaamsdonoren, huldigen we een herdenkingsmonument in op onze campus in Diepenbeek en op de kerkhoven van Hasselt en Diepenbeek”, zegt prof. dr. Leen Popleu, hoofd anatomie aan UHasselt.
“Door je lichaam aan de wetenschap te schenken help je echt ons onderwijs en wetenschappelijk onderzoek vooruit”, zegt prof. dr. Leen Popleu. “Zo gebruiken we de lichamen in ons onderwijs om studenten binnen de faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen op te leiden, en zijn ze ook van groot belang voor wetenschappelijk onderzoek en voor artsen om nieuwe chirurgische ingrepen aan te leren. Door je lichaam aan de wetenschap te schenken, help je dus echt mee aan de gezondheidszorg van de toekomst.”
Herdenkingsmonument
Jaarlijks beslissen zo’n 100 personen om na hun overlijden hun lichaam te schenken aan UHasselt, waardoor hier ieder jaar zo’n 40 lichamen ter beschikking komen voor onderwijs en onderzoek. “Daar zijn we onze lichaamsdonoren natuurlijk ontzettend dankbaar voor. Maar niet alleen hen, ook hun nabestaanden. Want we weten dat een lichaamsdonatie ook een impact heeft op hen. Zo moet het lichaam van de overledene binnen de 48 uur na overlijden al aan UHasselt worden geschonken, waardoor de nabestaanden minder tijd hebben om afscheid van hun geliefde te nemen. Om onze dankbaarheid te tonen, en nabestaanden een serene, mooie plek te geven om hun dierbare te herdenken huldigen we daarom nu een herdenkingsmonument voor lichaamsdonoren aan UHasselt in.”
Mens van Vitruvius
Het herdenkingsmonument dat de naam Corpus kreeg, is een kunstwerk gemaakt door kunstenaar Frits Jeuris, die zich hiervoor onder andere liet inspireren door de man van Vitruvius van Leonardo Da Vinci. “Je ziet in het werk de figuur van een persoon met wijd uitgestrekte armen en benen terugkomen, maar tegelijkertijd zie je ook een tunnel, een omtrek waar enkel licht van overblijft. Corpus bestaat uit 2.400 handgemaakte stalen onderdelen die zo’n 3.400 keer geplooid zijn. Goed voor 2,4 km aan staal dat we met zo’n 6.000 lasnaden aan elkaar verbonden hebben. Ik wilde letterlijk met zoveel mogelijk menselijke energie de personen achter lichaamsdonatie eren en heb daarom met zoveel mogelijk verschillende mensen gewerkt aan het project waardoor ieders hand te zien is in de verschillende onderdelen. Als je die samenbrengt ontstaat er een soort van perfecte imperfectie, ik noem het graag menselijkheid”, zegt Frits Jeuris.
Laatste rustplaats
Het herdenkingsmonument van in totaal 6 meter lang wordt verdeeld in 3 secties die elk een eigen locatie kregen. Naast het kunstwerk op de campus in Diepenbeek, het grootste deel, komen er ook kleinere delen van één meter lang op het kerkhof van Diepenbeek en op het kerkhof Kruisveld in Hasselt. “De begraafplaats van Diepenbeek is de plek waar vroeger onze lichaamsdonoren werden begraven. Op de begraafplaats van Kruisveld in Hasselt gebeuren nu de verstrooiingen van de assen na de crematie van onze lichaamsdonoren. Dit zijn dus letterlijk de laatste rustplaatsen voor onze lichaamsdonoren, en met dit project verbinden we deze plaatsen met elkaar”, zegt Leen Popleu. “We zijn ontzettend blij dat zowel de stad Hasselt als de gemeente Diepenbeek, dit project wilden steunen en zo meehelpen bouwen aan een mooie plek als herinnering, ter ere van onze lichaamsdonoren.”
“Wij hebben dit project graag ondersteund. Temeer omdat Hasselt als studentenstad steeds meer in ontwikkeling is. Alle elementen die kunnen bijdragen tot een sterk onderbouwd hoger onderwijs in onze stad, zullen we dan ook steeds mee steunen. Dit gedenkmomument hoort daar zeker bij. Hopelijk stimuleert het anderen om ook hun lichaam aan de wetenschap te schenken”, zegt Steven Vandeput, burgemeester van Hasselt.
“Toen we de vraag kregen of we mee wilden bijdragen aan een herdenkingsmonument, moesten we niet lang nadenken.” zegt Jos Leroi, schepen van begraafplaatsen. “Op die manier kunnen we het belang van lichaamsdonoren ook in onze gemeente onder de aandacht brengen. Bovendien betuigen we hiermee onze oprechte waardering voor hun bijdrage aan de wetenschap en creëren we tot slot een plek van troost aan de nabestaanden.”
foto: prof. dr. Esther Wolfs, prof. dr. Leen Popleu, kunstenaar Frits Jeuris, burgemeester Steven Vandeput, burgemeester Rik Kriekels, rector Bernard Vanheusden
Gepast bijschrift
Op de campus in Diepenbeek kreeg het herdenkingsmonument deze bijpassende tekst, geschreven door woordkunstenaar Barbara De Cuyper:
CORPUS
als ik dood ga
wil ik nog even blijven
balsem me in rust
kijk leer bestudeer
laat mij deelnemen
aan morgen
nog even
voor jou zorgen
“Een prachtige tekst, geschreven vanuit het perspectief van de lichaamsdonor die perfect het belang van lichaamsdonatie verwoordt”, zegt Leen Popleu. Op 26 oktober 2024 is het herdenkingsmonument officieel ingehuldigd aan Universiteit Hasselt in aanwezigheid van tal van nabestaanden van lichaamsdonoren van de voorbije jaren.
Video: Kunstenaar Frits Jeuris over herdenkingsmonument Corpus