Hoe motiveer je personen met dementie in woonzorgcentra het best om meer te bewegen en zo hun levenskwaliteit te verbeteren? Dat onderzoekt Universiteit Hasselt met de steun van Stichting Alzheimer Onderzoek. “In woonzorgcentra testen we bij bewoners met dementie verschillende varianten van bewegingstherapie uit gebaseerd op video en muziek. We meten hun motivatie en kwaliteit van uitvoering van de oefeningen om te komen tot de beste muziekgebaseerde therapie om bewoners met dementie te stimuleren om te bewegen”, zegt prof. dr. Joke Spildooren.
In België lijdt bijna 200.000 mensen aan dementie, 60 procent van hen leeft in een woonzorgcentrum. Ondanks dat beweging hun functionaliteit en hun cognitief vermogen stimuleert, bewegen een groot deel van de personen met dementie te weinig. En zeker in woonzorgcentra, waar door een lage bezetting van kinesitherapeuten (minimum 1 per 90 bewoners) individuele en flexibele begeleiding moeilijk is. Onderzoekers van de faculteit Revalidatiewetenschappen van Universiteit Hasselt werkten daarom verschillende variaties van bewegingstherapieën uit om personen met dementie meer te motiveren om te bewegen, en kinesitherapeuten in staat te stellen om meer mensen gelijktijdig te laten oefenen.
Impact video achtergrond op motivatie
“Onze bewegingstherapie combineert muziek en beeldmateriaal. Zo laten we bewoners zelf kiezen op welke muziek ze willen bewegen. We weten uit eerder onderzoek dat muziek een cruciale rol speelt bij therapie. Want wanneer de muziek stopt, is men minder geneigd om nog verder te bewegen”, zegt Joke Spildooren, coördinator van dit onderzoeksproject. Tegelijkertijd tonen de onderzoekers op een groot scherm een oudere persoon die tal van oefeningen voordoet, de personen met dementie moeten deze dan zo goed mogelijk nadoen. De oudere persoon in de video staat telkens voor verschillende achtergronden. Soms een heel neutrale kleur, af en toe speciale achtergronden zoals een bos of de zee. “Door de bewegingen van personen met dementie nauwgezet te analyseren, willen we achterhalen of die achtergrond een rol speelt in de motivatie van personen met dementie om te bewegen. Zijn ze een stimulans of leiden ze net meer af? Dat gaan we meten.”
Foto's boven: beelden uit bewegingstherapie UHasselt
Onderzoek bij 75 rusthuisbewoners
Uiteindelijk willen de onderzoekers tijdens deze pilootstudie komen tot een nieuwe bewegingstherapie die het best personen met dementie kan motiveren om te bewegen. “Die therapie zullen we vanaf september gedurende 4 maanden testen bij 75 rusthuisbewoners met dementie in verschillende woonzorgcentra. We willen de gezondheidswinst van meer bewegen in kaart brengen, want de spierkracht en levenskwaliteit van de bewoners zou kunnen verbeteren”, zegt doctoraatsonderzoeker Tine Plattiau. Tegelijkertijd kan deze therapie, dankzij de lage prijskost, dus ook kinesitherapeuten in woonzorgcentra helpen om meer mensen te laten bewegen. Op 24 september kunnen kinesitherapeuten ook kennis maken met verschillende vormen van muziekgebaseerde therapieën tijdens een bijscholing van de faculteit Revalidatiewetenschappen en UHasselt SEE.
Stichting Alzheimer Onderzoek
Dit onderzoek van UHasselt kon rekenen op financiële steun van Stichting Alzheimer Onderzoek. Zij schenken 250.000 euro, daarnaast ontving Joke Spildooren ook de Young Researcher Award ter waarde van 25.000 euro. “Het onderzoek van Joke is wetenschappelijk gezien bijzonder goed opgezet. Vandaar dat de hopelijk positieve resultaten kunnen leiden tot verbetering van de levenskwaliteit van duizenden zo niet miljoenen mensen in de wereld die lijden aan een vorm van dementie. We zijn ook enorm gecharmeerd van de praktische en efficiënte aanpak van Joke.”