Integriteitsbeleid

Integriteitscharter

Het integriteitscharter is sinds 2018 van toepassing op alle UHasselt-medewerkers. Dit charter werd door en voor UHasselt-medewerkers opgesteld, integriteit op de werkvloer is immers een gezamenlijke opdracht. Samen maken we hier werk van.

Met dit charter wil onze universiteit haar medewerkers sensibiliseren rond integriteit, en hen houvast bieden bij het zoeken naar de beste manier om die uitdagingen - in al hun complexiteit - zo goed mogelijk het hoofd te bieden. Niet door gouden regels aan te bieden, maar door problemen te illustreren, aandachtspunten te expliciteren en goede praktijkvoorbeelden te delen.

We vragen u om het integriteitscharter en de bijhorende brochure zorgvuldig te lezen en de boodschap ervan mee te dragen in uw dagelijkse werkrealiteit. Integriteit is immers een gedeelde uitdaging die een gezamenlijk engagement vraagt. Samen bouwen we – elk vanuit onze eigen rol – aan een positieve UHasselt-integriteitscultuur.

Download het UHasselt-integriteitscharter (pdf, 65 KB)

Download de brochure hier (pdf, 7,1 MB)  (pdf, 2,6 MB)

Gedragscode Belangenconflicten

Passend binnen het ruime integriteitbeleid, is een Gedragscode Belangenconflicten ontwikkeld en goedgekeurd door de Raad van Bestuur.

Deze gedragscode schept een kader om bij een mogelijke verstrengeling van professionele en privérelaties onduidelijkheden weg te nemen en potentiële en/of effectieve belangenconflicten of machtsmisbruik te voorkomen. De gedragscode is gebaseerd op de principes transparantie, verantwoordelijkheid en privacy en moet personeel en studenten de nodige handvatten geven om met een (potentieel) belangenconflict om te gaan.

Lees hier de Gedragscode Belangenconflicten (pdf, 262 KB).

Magna Charta

De Universiteit Hasselt onderschrijft de principes van het Magna Charta Universitatum, ondertekend in september 2017 en mei 2021.
  1. Een universiteit is een autonome instelling: Onderzoek en onderwijs moeten moreel en intellectueel onafhankelijk handelen van alle politieke en economische machten.
  2. Onderwijs en onderzoek aan een universiteit moeten onlosmakelijk verbonden zijn met elkaar. Ze mogen niet achterblijven aan de veranderende behoeften, de eisen van de maatschappij, en de vooruitgang in de wetenschappelijke kennis.
  3. Vrijheid in onderzoek en opleiding is het fundamentele beginsel van de universiteit. Het doel van een universiteit is om universele kennis te bereiken en geografische en politieke grenzen te overstijgen.

Het Magna Charta Observatory ziet erop toe dat de universiteiten de principes van het Magna Charta Universitatum naleven. Door het organiseren van evenementen waar onderzoekers, beleidsmakers en studenten samenkomen om gerelateerde problemen bespreekbaar te maken en samen een oplossing te zoeken, bewaakt de Observatory institutionele autonomie en academische vrijheid.

Contact 

Ethiek@uhasselt.be

Mensenrechten

Mensenrechten aan de UHasselt

De Universiteit Hasselt is diep verbonden met de wereld. In ons handelen hebben we oog voor de uitdagingen van en in de maatschappij. Het respecteren van mensenrechten is inherent verbonden aan onze dienstverlening, onderwijs en onderzoek. Wij zetten ons actief in om de mensenrechten te beschermen en bevorderen. Dit maatschappelijk engagement omvat de verbintenis om niet betrokken te worden bij mensenrechtenschendingen in onze dienstverlening, onderwijs en onderzoek.

De Universiteit Hasselt zal geen samenwerkingen aangaan met partners die betrokken zijn bij ernstige mensenrechtenschendingen en/of activiteiten uitvoeren waarbij inbreuken op de mensenrechten plaatsvinden.

Zware en systematische schendingen van de mensenrechten kunnen enerzijds betrekking hebben op de partner met wie men samenwerkt. Het gaat hier bijvoorbeeld om partners die systematisch weigeren hun medewerkers een, naar lokale normen, eerlijke verloning toe te kennen voor geleverd werk. Anderzijds kunnen de eigen activiteiten of die van de partner waarmee men samenwerkt problematisch zijn. Denk hierbij aan partners die voor hun activiteiten gebruikmaken van kinder-, dwang- of slavenarbeid.

Wat zijn mensenrechten?

De Commissie mensenrechten omschrijft een schending van de mensenrechten als volgt:

De band die er kan zijn onder de vorm van algemene expliciete sympathie, financiële afhankelijkheid, product- of technologische relevantie in de context van oorlog of schending van de mensenrechten in de breedste zin van het woord.”

De Commissie Mensenrechten beoordeelt (aanvragen tot) samenwerkingen waar een potentieel risico kan zijn op schending van mensenrechten. Het proces en de gronden waarop de samenwerkingen beoordeeld worden, worden hieronder uiteengezet.

Opdracht Commissie Mensenrechten

De Commissie Mensenrechten is een overkoepelende UHasselt commissie. Ze beoordeelt (aanvragen tot) samenwerkingen waar een potentieel risico kan zijn op schending van mensenrechten of activiteiten die mogelijk de mensenrechten schenden. Voor meer informatie over onze werking, raadpleeg het huishoudelijk reglement (pdf, 82 KB). Heb je vragen of zorgen over mogelijke mensenrechtenschendingen? Neem dan contact op met ons meldpunt via mensenrechten@uhasselt.be.

Daarnaast heeft de UHasselt een clausule opgesteld in mei 2022, die betrekking heeft op het vrijwaren van mensenrechten in onderzoekssamenwerkingen. Door het systematisch opnemen van de clausule in overeenkomsten wil men vooral bijdragen aan de kennis omtrent de schending van mensenrechten en wijzen op een verhoogde waakzaamheid hieromtrent.

Clausule inzake Mensenrechten:

“De Partijen garanderen dat ze de mensenrechten zullen respecteren. Elke Partij kan deze Overeenkomst beëindigen met onmiddellijke ingang door middel van een aangetekend schrijven indien de andere Partij betrokken is bij een ernstige schending van de mensenrechten.”

“The Parties pledge to uphold human rights as defined by the Universal Declaration of Human Rights, the International Covenant on Civil and Political Rights, and the International Covenant on Economic, Social, and Cultural Rights. Each Party shall have the right to immediately terminate this Agreement, by way of a written notice sent by registered mail, in case the other Party commits a substantial breach of human rights.” 

Meldpunt

Bij twijfel of vragen over een eventueel mensenrechtenrisico kan je contact opnemen met het meldpunt Mensenrechten: mensenrechten@uhasselt.be.

Samenstelling Commissie Mensenrechten

De commissie Mensenrechten is samengesteld uit:

  • Voorzitter: Sadia Vancauwenbergh
  • Onder-voorzitter: Saskia Bas
  • Secretaris: Stephanie Ruysschaert
  • Expert Mensenrechten
  • Afgevaardigde van de cel DIOS: Ann Verstraeten
  • OBI Jurist: Debbie Melissas
  • ZAP afgevaardigde per faculteit/school
    • Faculteit Revalidatiewetenschappen: /
    • Faculteit Industriële Wetenschappen: Ali Pirdavani
    • Faculteit Wetenschappen: Jan Van den Bussche
    • Faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen: Piet Pauwels
    • Faculteit Rechten: Stijn Smet
    • Faculteit Architectuur en Kunst: Elke Knapen
    • Faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen: Wim Pinxten
    • School voor Sociale Wetenschappen: Itamar Shachar
    • School voor Mobiliteit: An Neven
    • School voor Educatieve Studies: Elke Emmers

Procedure voor het beoordelen van mensenrechtenrisico's in samenwerkingen

Een onderzoeker kan steeds op eigen initiatief de Commissie Mensenrechten om advies vragen, maar daarnaast kan de Commissie Mensenrechten ook zelf analyses opstarten inzake samenwerkingen waarbij de Mensenrechten mogelijks in het gedrang zijn.

Stap 1: Wenst u een samenwerking aan te gaan of heeft u reeds een bestaande samenwerking, waarbij u twijfels heeft over het naleven van de mensenrechten, voer dan het VLIR knipperlichtdiagram (pdf, 93 KB) uit. Indien het antwoord op 1 of meerdere vragen “ja” is, dient u onderstaande procedure steeds te volgen.

Stap 2: Aanmelding door onderzoeker aan Commissie Mensenrechten (mensenrechten@uhasselt.be) voorzien van volgende ingevulde documenten:

Stap 3: Expert mensenrechten levert advies over het respecteren van de mensenrechten door de instelling waarmee (potentieel) samengewerkt wordt

Stap 4: Analyse door de Commissie Mensenrechten waarbij volgende componenten in overweging worden genomen: advies over de instelling, aard van de (onderzoeks)activiteiten, en de houding van de partner

Stap 5: Beslissing vanwege de Commissie Mensenrechten wordt meegedeeld aan de onderzoeker.

5.a: Indien een positieve beslissing wordt geformuleerd, kan de samenwerking opgestart of verder gezet worden. De Commissie kan de onderzoeker hierbij verzoeken om extra maatregelen te treffen mbt het vrijwaren van mensenrechten (bijvoorbeeld het ondertekenen van een verklaring dat de partnerinstelling de mensenrechten respecteert, …). Daarnaast kan de Commissie op eigen initiatief een monitoring en herevaluatie instellen inzake de samenwerking.

5.b: Indien een negatieve beslissing wordt geformuleerd, kan de samenwerking niet opgestart of verder gezet worden. De Commissie levert een formeel document dat de onderzoeker kan hanteren om de communicatie met de partner op te nemen. De onderzoeker kan daarnaast terecht bij de directie OBI voor verdere ondersteuning om de samenwerking te beëindigen.

Aandachtspunten bij internationale samenwerkingen

Bij internationale samenwerkingen is naast de partner, het belangrijk in bepaalde regio’s rekening te houden met de bredere context waarin deze samenwerking plaatsvindt. Onderstaande regio’s (in alfabetische volgorde) vragen een verhoogde aandacht:

Iran: VLIR-standpunt omtrent samenwerking met Iran

Israël-Palestina

Rusland: VLIR-standpunt omtrent samenwerking met Rusland

De Commissie Mensenrechten raadt UHasselt-medewerkers aan om zorgvuldig te evalueren met welke instellingen en regio’s zij samenwerken, en hierbij aandacht te besteden aan de naleving van mensenrechten. Onderstaande tools kunnen hierbij een leidraad vormen:

Nuttige bronnen en documenten

Hulp bij Ethiek- en Integriteitsvragen

OMBUDSPERSOON VOOR DOCTORANDI

Ben je doctoraatsstudent en raakt de werkrelatie met je promotor verstoord? Of stoot je bij het maken van je doctoraatsonderzoek op integriteitsissues? Dan kan je hier terecht. Samen proberen we om het doctoraat opnieuw op de rails te krijgen.


VERTROUWENSPERSOON

Verloopt de omgang met je collega´s niet zoals het hoort? Heb je te maken met pesten, seksueel grensoverschrijdend gedrag, discriminatie of agressie? Of ondervind je lichamelijke of psychische schade ten gevolge van de organisatie van jouw werk, jouw arbeidsinhoud, -voorwaarden of - omstandigheden? Dan kan je bij een van de 7 UHasselt-vertrouwenspersonen terecht. Wij luisteren graag naar je problemen en zoeken samen een oplossing.


MELDPUNT GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

Iedereen (UHasselt studenten, UHasselt bezoekers en UHasselt-personeel) die in aanraking is gekomen met grensoverschrijdend gedrag en hier informatie over wil of een melding wil maken. Ook als je vragen hebt over grensoverschrijdend gedrag zonder dat je ermee in aanraking kwam, kan je bij het meldpunt terecht.

BEDRIJFSARTS

Vraag jij je af of jouw arbeidsvereisten op de werkvloer wel compatibel zijn met je arbeidsmogelijkheden? Heb je vragen als: Mag je tijdens je zwangerschap gewoon in het labo blijven werken? En hoe kan je een burn-out voorkomen?

De UHasselt-bedrijfsarts gaat preventief na hoe het met de gezondheid en het welzijn van onze werknemers staat.


PREVENTIEADVISEUR PSYCHOSOCIALE ASPECTEN

Word je - door je werkomstandigheden -geconfronteerd met psychische en/of lichamelijke klachten? En wil je graag - formeel of informeel - de risico´s laten analyseren? Dan kan jij je richten tot de preventieadviseur psychosociale aspecten. Hij werkt preventiemaatregelen uit en neemt verzoeken tot informele en formele psychosociale interventie in ontvangst.


HR BUSINESS PARTNERS

Heb je vragen rond integriteit binnen HR-domeinen zoals opleidingen, welzijn, evaluatie & functioneren, statuten en loopbanen? Dan helpen wij jou graag bij al je vragen en uitdagingen rond integriteit.


WETENSCHAPPELIJKE INTEGRITEIT

De UHasselt voorziet handvaten voor vragen met betrekking tot responsible research & innovation. Voor alle informatie betreffende wetenschappelijke integriteit kan men terecht op deze webpagina.

Stuurgroep Ethiek en Integriteit

Algemene info Stuurgroep Ethiek & Integriteit

De Stuurgroep Ethiek & Integriteit is een overkoepelend orgaan, waarin de voorzitters van alle ethische en integriteitscommissies zetelen, alsook vertegenwoordigers van de diensten Onderzoek, Onderwijs en Personeel.

Binnen de Stuurgroep worden verschillende ethische vraagstukken besproken en kunnen dossiers of vragen besproken worden die binnen de bevoegdheid van meerdere ethische commissies vallen. Op deze manier blijven ook alle ethische commissies op de hoogte van het werk van elkaar.

Indien u vragen heeft met betrekking tot ethiek en integriteit dewelke nog steeds niet beantwoord zijn, neem dan gerust contact op met integriteit@uhasselt.be.

Let wel: De Stuurgroep behandelt géén klachten of problemen. Hiervoor kan je terecht bij de instanties die je op bovenstaande kan vinden.

De Stuurgroep Ethiek en Integriteit heeft als opdracht:

  • intern advies te verlenen, zowel op algemene wijze als ad hoc, en maatregelen voor te stellen in het kader van ethische en integriteitsaangelegenheden;
  • de ethische en integriteitscommissies aan de UHasselt te coördineren, meer bepaald inzake regelgeving, samenstelling, werking en procedure;
  • aanbevelingen te formuleren voor gepaste opleidingen en voorlichting aan alle UHasselt-medewerkers en initiatieven op te volgen met het oog op de uitbouw van een integriteitscultuur.

Samenstelling Stuurgroep Ethiek & Integriteit 

De Stuurgroep Ethiek en Integriteit bestaat uit de volgende leden:

  • de voorzitter van de Commissie Wetenschappelijke Integriteit: Geert Molenberghs
  • de voorzitter van de Commissie Medische Ethiek: Ivo Lambrichts
  • de voorzitter van de Sociaal-Maatschappelijke Ethische Commissie: Johan Ackaert
  • de voorzitter van de Ethische Commissie Dierproeven: Virginie Bito
  • de voorzitter van de Bioveiligheidscommissie: Karen Smeets
  • de voorzitter van de Commissie Mensenrechten: Sadia Vancauwenbergh
  • het ere-lid van de Vlaamse Commissie Wetenschappelijke Integriteit: Marcel Ameloot
  • een ethicus: Wim Pinxten
  • de rector: Bernard Vanheusden
  • de vicerector Onderzoek: Ken Haenen
  • de vicerector Onderwijs: Elke Hermans
  • de directeur Onderzoek: Sadia Vancauwenbergh
  • de directeur Onderwijsbeleid en Kwaliteitszorg: Lien Mampaey
  • de directeur Personeel: Karel Bosmans
  • een jurist van het beheersdepartement: Britt Loos
  • een afgevaardigde van de Stuurgroep Inclusie: Kim Engelen
  • een afgevaardigd van de Directie Onderzoek, Bibliotheek en Internationalisering: Stefanie Kerkhofs
  • een secretaris, afkomstig uit de Directie Onderzoek, Bibliotheek en Internationalisering: Stephanie Ruysschaert

Contactpunt Ethiek & Integriteit

Heb je nog algemene vragen omtrent Ethiek & Integriteit? Stuur dan een e-mail naar integriteit@uhasselt.be