Integriteitsbeleid

Passend binnen het ruime integriteitbeleid, is een Gedragscode Belangenconflicten ontwikkeld en goedgekeurd door de Raad van Bestuur.

Deze gedragscode schept een kader om bij een mogelijke verstrengeling van professionele en privérelaties onduidelijkheden weg te nemen en potentiële en/of effectieve belangenconflicten of machtsmisbruik te voorkomen. De gedragscode is gebaseerd op de principes transparantie, verantwoordelijkheid en privacy en moet personeel en studenten de nodige handvatten geven om met een (potentieel) belangenconflict om te gaan.

Lees hier de Gedragscode Belangenconflicten (pdf, 262 KB).

• Heb je een vraag of melding omtrent deze gedragscode, contacteer infobelangenconflicten@uhasselt.be.
• Als student kan je ook terecht bij de ombudspersoon van je opleiding.
• Als doctoraatsstudent kan je terecht bij de ombudspersoon voor doctorandi.
• Personeelsleden vinden meer info op intranet.

1. Een universiteit is een autonome instelling: Onderzoek en onderwijs moeten moreel en intellectueel onafhankelijk handelen van alle politieke en economische machten.
2. Onderwijs en onderzoek aan een universiteit moeten onlosmakelijk verbonden zijn met elkaar. Ze mogen niet achterblijven aan de veranderende behoeften, de eisen van de maatschappij, en de vooruitgang in de wetenschappelijke kennis.
3. Vrijheid in onderzoek en opleiding is het fundamentele beginsel van de universiteit. Het doel van een universiteit is om universele kennis te bereiken en geografische en politieke grenzen te overstijgen.

Het Magna Charta Observatory ziet erop toe dat de universiteiten de principes van het Magna Charta Universitatum naleven. Door het organiseren van evenementen waar onderzoekers, beleidsmakers en studenten samenkomen om gerelateerde problemen bespreekbaar te maken en samen een oplossing te zoeken, bewaakt de Observatory institutionele autonomie en academische vrijheid.

Contact 

Ethiek@uhasselt.be

Mensenrechten aan de UHasselt

De Universiteit Hasselt is diep verbonden met de wereld. In ons handelen hebben we oog voor de uitdagingen van en in de maatschappij. Het respecteren van mensenrechten is inherent verbonden aan onze dienstverlening, onderwijs en onderzoek. Wij zetten ons actief in om de mensenrechten te beschermen en bevorderen. Dit maatschappelijk engagement omvat de verbintenis om niet betrokken te worden bij mensenrechtenschendingen in onze dienstverlening, onderwijs en onderzoek.

De Universiteit Hasselt zal geen samenwerkingen aangaan met partners die betrokken zijn bij ernstige mensenrechtenschendingen en/of activiteiten uitvoeren waarbij inbreuken op de mensenrechten plaatsvinden.

Zware en systematische schendingen van de mensenrechten kunnen enerzijds betrekking hebben op de partner met wie men samenwerkt. Het gaat hier bijvoorbeeld om partners die systematisch weigeren hun medewerkers een, naar lokale normen, eerlijke verloning toe te kennen voor geleverd werk. Anderzijds kunnen de eigen activiteiten of die van de partner waarmee men samenwerkt mogelijks problematisch zijn. Denk hierbij aan partners die voor hun activiteiten gebruik maken van kinder-, dwang- of slavenarbeid.

Wat zijn mensenrechten?

De Commissie mensenrechten omschrijft een schending van de mensenrechten als volgt:

“De band die er kan zijn onder de vorm van algemene expliciete sympathie, financiële afhankelijkheid, product- of technologische relevantie in de context van oorlog of schending van de mensenrechten in de breedste zin van het woord.”

De Commissie Mensenrechten beoordeelt (aanvragen tot) samenwerkingen waar een potentieel risico kan zijn op schending van mensenrechten. Het proces en de gronden waarop de samenwerkingen beoordeeld worden, worden hieronder uiteengezet.

Commissie Mensenrechten

De commissie Mensenrechten is samengesteld uit:

• Voorzitter: Sadia Vancauwenbergh
• Onder-voorzitter: Saskia Bas
• Secretaris: Stephanie Ruysschaert
• Expert Mensenrechten: Stijn Smet
• Afgevaardigde van de cel DIOS: Ann Verstraeten
• OBI Jurist: Debbie Melissas
• ZAP afgevaardigde per faculteit/school
  • Faculteit Revalidatiewetenschappen: /
  • Faculteit Industriële Wetenschappen: Ali Pirdavani
  • Faculteit Wetenschappen: Jan Van den Bussche
  • Faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen: Piet Pauwels
  • Faculteit Rechten: Stijn Smet
  • Faculteit Architectuur en Kunst: Elke Knapen
  • Faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen: Wim Pinxten
  • School voor Sociale Wetenschappen: Itamar Shachar
  • School voor Mobiliteit: An Neven
  • School voor Educatieve Studies: Elke Emmers

Opdracht Commissie Mensenrechten

De Commissie Mensenrechten is een overkoepelende UHasselt commissie die vragen behandeld in het kader van ondersteuning en meldingen van een (potentieel) problematische samenwerking die men wenst aan te gaan of reeds lopende is betreffende een partner die mogelijk betrokken is bij (ernstige) mensenrechtenschendingen of een activiteit die mogelijk de mensenrechten schendt.

Daarnaast heeft de UHasselt een clausule opgesteld in mei 2022, die betrekking heeft op het vrijwaren van mensenrechten in onderzoekssamenwerkingen. Door het systematisch opnemen van de clausule in overeenkomsten wil men vooral bijdragen aan de kennis omtrent de schending van mensenrechten en wijzen op een verhoogde waakzaamheid hieromtrent.

Huishoudelijk reglement Commissie Mensenrechten 

Raadpleeg het huishoudelijk reglement via deze link (pdf, 82 KB).

Clausule inzake Mensenrechten:

“De Partijen garanderen dat ze de mensenrechten zullen respecteren. Elke Partij kan deze Overeenkomst beëindigen met onmiddellijke ingang door middel van een aangetekend schrijven indien de andere Partij betrokken is bij een ernstige schending van de mensenrechten.”

“The Parties pledge to uphold human rights as defined by the Universal Declaration of Human Rights, the International Covenant on Civil and Political Rights, and the International Covenant on Economic, Social, and Cultural Rights. Each Party shall have the right to immediately terminate this Agreement, by way of a written notice sent by registered mail, in case the other Party commits a substantial breach of human rights.” 

Flow voor toetsing van het respecteren van mensenrechten in samenwerkingen

Stap 1: Wenst u een samenwerking aan te gaan of heeft u reeds een bestaande samenwerking, waarbij u twijfels heeft over het naleven van de mensenrechten, voer dan het VLIR knipperlichtdiagram uit. Indien het antwoord op 1 of meerdere vragen “ja” is, dient u onderstaande procedure steeds te volgen.

Een onderzoeker kan steeds op eigen initiatief de Commissie Mensenrechten om advies vragen, maar daarnaast kan de Commissie Mensenrechten ook zelf analyses opstarten inzake samenwerkingen waarbij de Mensenrechten mogelijks in het gedrang zijn.

Stap 2: Aanmelding door onderzoeker aan Commissie Mensenrechten (mensenrechten@uhasselt.be) voorzien van volgende ingevulde documenten:

• Self-assessment ingevuld door de onderzoeker (pdf, 482 KB)
• VLIR knipperlicht diagram door de onderzoeker (pdf, 93 KB)

Stap 3: Expert mensenrechten levert advies over het respecteren van de mensenrechten door de instelling waarmee (potentieel) samengewerkt wordt

Stap 4: Analyse door de Commissie Mensenrechten waarbij volgende componenten in overweging worden genomen: advies over de instelling, aard van de (onderzoeks)activiteiten, en de houding van de partner

Stap 5: Beslissing vanwege de Commissie Mensenrechten wordt meegedeeld aan de onderzoeker

5.a: Indien een positieve beslissing wordt geformuleerd, kan de samenwerking opgestart of verder gezet worden. De Commissie kan de onderzoeker hierbij verzoeken om extra maatregelen te treffen mbt het vrijwaren van mensenrechten (bijvoorbeeld het ondertekenen van een verklaring dat de partnerinstelling de mensenrechten respecteert, …). Daarnaast kan de Commissie op eigen initiatief een monitoring en herevaluatie instellen inzake de samenwerking.

5.b: Indien een negatieve beslissing wordt geformuleerd, kan de samenwerking niet opgestart of verder gezet worden. De Commissie levert een formeel document dat de onderzoeker kan hanteren om de communicatie met de partner op te nemen. De onderzoeker kan daarnaast terecht bij de directie OBI voor verdere ondersteuning om de samenwerking te beëindigen.

Israël-Palestina

Commissie Mensenrechten:
- UHasselt heeft volgende lopende samenwerkingen met Israël.
- Aankopen vanuit Israël worden systematisch gescreend.

UHasselt Beleid:
- Statement van UHasselt
- Brief verstuurd naar de Europese Commissie vanuit de VLIR

Nuttige documenten 

• Integriteitscharter: https://www.uhasselt.be/media/tuhko05d/integriteitscharter-versie-website-2022.pdf
• VLIR Mensenrechtentoets: https://vlir.be/nieuws/mensenrechtentoets/
• EU Charter of Fundamental Rights: https://commission.europa.eu/aid-development-cooperation-fundamental-rights/your-rights-eu/eu-charter-fundamental-rights_en
• UN Initiatives: https://www.un.org/en/observances/human-rights-day

Meldpunt

Bij twijfel of vragen over een eventueel mensenrechten risico kan je contact opnemen met het meldpunt Mensenrechten: mensenrechten@uhasselt.be 

ALGEMENE INFO STUURGROEP ETHIEK & INTEGRITEIT

De Stuurgroep Ethiek & Integriteit is een overkoepelend orgaan, waarin de voorzitters van alle ethische en integriteitscommissies zetelen, alsook vertegenwoordigers van de diensten Onderzoek, Onderwijs en Personeel.

Binnen de Stuurgroep worden verschillende ethische vraagstukken besproken en kunnen dossiers of vragen besproken worden die binnen de bevoegdheid van meerdere ethische commissies vallen. Op deze manier blijven ook alle ethische commissies op de hoogte van het werk van elkaar.

Indien u vragen heeft met betrekking tot ethiek en integriteit dewelke nog steeds niet beantwoord zijn, neem dan gerust contact op met integriteit@uhasselt.be.

Let wel: De Stuurgroep behandelt géén klachten of problemen. Hiervoor kan je terecht bij de instanties die je op bovenstaande kan vinden.

De Stuurgroep Ethiek en Integriteit heeft als opdracht:

• intern advies te verlenen, zowel op algemene wijze als ad hoc, en maatregelen voor te stellen in het kader van ethische en integriteitsaangelegenheden;
• de ethische en integriteitscommissies aan de UHasselt te coördineren, meer bepaald inzake regelgeving, samenstelling, werking en procedure;
• aanbevelingen te formuleren voor gepaste opleidingen en voorlichting aan alle UHasselt-medewerkers en initiatieven op te volgen met het oog op de uitbouw van een integriteitscultuur.

SAMENSTELLING STUURGROEP ETHIEK & INTEGRITEIT

De Stuurgroep Ethiek en Integriteit bestaat uit de volgende leden:

• de voorzitter van de Commissie Wetenschappelijke Integriteit: Geert Molenberghs
• de voorzitter van de Commissie Medische Ethiek: Ivo Lambrichts
• de voorzitter van de Sociaal-Maatschappelijke Ethische Commissie: Johan Ackaert
• de voorzitter van de Ethische Commissie Dierproeven: Virginie Bito
• de voorzitter van de Bioveiligheidscommissie: Karen Smeets
• de voorzitter van de Commissie Mensenrechten: Sadia Vancauwenbergh
• het ere-lid van de Vlaamse Commissie Wetenschappelijke Integriteit: Marcel Ameloot
• een ethicus: Wim Pinxten
• de rector: Bernard Vanheusden
• de vicerector Onderzoek: Ken Haenen
• de vicerector Onderwijs: Elke Hermans
• de directeur Onderzoek: Sadia Vancauwenbergh
• de directeur Onderwijsbeleid en Kwaliteitszorg: Lien Mampaey
• de directeur Personeel: Karel Bosmans
• een jurist van het beheersdepartement: Britt Loos
• een afgevaardigde van de Stuurgroep Inclusie: Kim Engelen
• een afgevaardigd van de Directie Onderzoek, Bibliotheek en Internationalisering: Stefanie Kerkhofs
• een secretaris, afkomstig uit de Directie Onderzoek, Bibliotheek en Internationalisering: Stephanie Ruysschaert

CONTACTPUNT ETHIEK & INTEGRITEIT

Heb je nog algemene vragen omtrent Ethiek & Integriteit? Stuur dan een e-mail naar integriteit@uhasselt.be